---

Δευ 16 Ιουν 2003

Cube - Κυβος

Πάντα σιχαινόμουν τον κύβο του Rubik, έβρισκα ότι περισσότερο νέκρωνε εγκεφαλικά κύτταρα και προκαλούσε σχιζοφρενικές αντιδράσεις και εμμονές, παρά όξυνε τη γεωμετρική σκέψη. Τα ίδια συναισθήματα φαίνεται ότι μοιραζόταν και ο Vincenzo Natali, ο σκηνοθέτης και συν-σεναριογράφος του ευφυέστατου suspense-thriller που ακούει στο όνομα Κυβος.

Το σενάριο των Andre Bijelic, Vincenzo Natali και Graeme Manson θέλει έξι αγνώστους -και έναν ακόμη που δεν καταφέρνει να ζήσει μέχρι τους εναρκτήριους τίτλους- να βρίσκονται ξαφνικά σε ένα λαβύρινθο κυβικών δωματίων, αρκετά από τα οποία κρύβουν φονικές παγίδες. Έξι άνθρωποι, έξι εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες: ο κυνικός υπάλληλος-σχεδιαστής Worth (David Hewlett), η συνομωσιομανής γιατρός Helen (Nicky Guadagni), ο ηγετικός αστυνομικός Quentin (Maurice Dean Wint), ο ουτιλιστής δραπέτης Rennes (Wayne Robson), η ιδιοφυής στα μαθηματικά μαθήτρια Leaven (Nicole De Boer) και ο αθώος πλην χαρισματικός διανοητικά ανάπηρος Kazan (Andrew Miller). Όλοι αυτοί πρέπει να συνεργαστούν ούτως ώστε να βγουν από το λαβύρινθο ζωντανοί.

Η αλληγορική παρομοίωση της ζωής και της ματαιότητάς της με έναν δολοφονικό λαβύρινθο, η έξοδος από τον οποίο έγκειται στην ικανότητα του καθενός να ανακαλύψει τη χρησιμότητα και την αξία του και επανεκτιμήσει την θέση του σ’ αυτόν τον κόσμο. Η ευφυέστατη ιδέα αναπτύσσεται με μια χαριτωμένη αφέλεια και διανθίζεται με άκρως ενδιαφέροντες, συνεχώς αναιρούμενους χαρακτήρες και έξυπνους διαλόγους.

Η κατά βάση απλοϊκή και χρησιμοποιημένη πλειστάκις (με κορυφαίο παράδειγμα την τριλογία των Ζωντανών Νεκρών) σεναριακή ιδέα των αλληλοσυγκρουόμενων χαρακτήρων που πρέπει να μεριάσουν τις διαφορές τους για να επιβιώσουν, στα χέρια των Καναδών δημιουργών μετατρέπεται σε μια νοητική μέγγενη, που συνθλίβει τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά των ηρώων και βγάζει στο φακό τα αυτοκαταστροφικά ορμέμφυτα που επιβάλει η μάχη για την επιβίωση.

Στο ταξίδι τους από την άγνοια στο φόβο, από το φόβο στην καχυποψία, από την καχυποψία στην παράνοια, από την παράνοια στην οργή και τη βία, οι ήρωες αντικατοπτρίζουν το ταξίδι του καθενός μας μέσα στην ίδια του την ύπαρξη.

“Ποιος μας έβαλε εδώ μέσα; Τιμωρούμαστε για κάτι; Τι θέλει από ‘μας; Τι σκέφτεται;”
Κρατικά όπλα, εξωγήινα πειράματα, το διεστραμμένο παιχνίδι επικίνδυνου μυαλού, είναι μερικές από τις απαντήσεις:
-Κανείς δεν είναι επικεφαλής. Είναι μια ακέφαλη γκάφα, που λειτουργεί κάτω από την ψευδαίσθηση ενός ‘μεγάλου σχεδίου’!
-Μα γιατί να βάλει κανείς ανθρώπους εδώ μέσα;
-Γιατί υπάρχει! Πρέπει να το χρησιμοποιήσεις, αλλιώς παραδέχεσαι ότι είναι άσκοπο.
-Μα... ΕΊΝΑΙ άσκοπο!
-Αυτό ακριβώς λεω κι εγώ!

Η αλληγορική παρομοίωση της ζωής και της ματαιότητάς της με έναν δολοφονικό λαβύρινθο, η έξοδος από τον οποίο έγκειται στην ικανότητα του καθενός να ανακαλύψει τη χρησιμότητα και την αξία του και επανεκτιμήσει την θέση του σ’ αυτόν τον κόσμο. Η ευφυέστατη ιδέα αναπτύσσεται με μια χαριτωμένη αφέλεια και διανθίζεται με άκρως ενδιαφέροντες, συνεχώς αναιρούμενους χαρακτήρες και έξυπνους διαλόγους. Μέχρι τα τρία τέταρτα της ταινίας τουλάχιστον. Από ’κει κι έπειτα οι σεναριογράφοι φαίνονται κουρασμένοι από την προσπάθεια να προσφέρουν λύση ισάξια του μεγαλείου του προβλήματος, και μετατρέπουν τον υπαρξιακό τους λαβύρινθο σε μαθηματικό κυνήγι του χαμένου... δωματίου –ενδιαφέρον μεν, αλλά απογοητευτικό.

Αν όμως το σενάριο δεν εκπληρώνει τις προσδοκίες που θρέφει, η εξαιρετική σκηνοθεσία το καταφέρνει και με το παραπάνω. Το χαμηλό budget, βασισμένο αποκλειστικά σε κρατική επιδότηση το καναδικού κέντρου κινηματογράφου (να τα βλέπει αυτά του ΕΚΚ παρακαλώ...), περιορίζει την παραγωγή σε ένα και μοναδικό πλατό, το οποίο όμως ο σκηνοθέτης εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Αλλάζοντας απλά τους τοίχους και το χρώμα του κύβου, δημιουργεί την ψευδαίσθηση των ατελείωτων δωματίων και κεντρίζει το ενδιαφέρον δείχνοντας ελάχιστες από τις παγίδες που κρύβουν, αφήνοντας τα υπόλοιπα να τα γεμίσει η δική μας φαντασία. Όσο για τις σοκαριστικές εικόνες, πάντα η αποτελεσματικότητα κρύβεται σε αυτό που δε βλέπουμε.

Τα ντιζαϊνάτα δωμάτια γίνονται ακόμη πιο απελπιστικά κλειστοφοβικά, χάρη στην εκπληκτική ατμοσφαιρικότητα που δημιουργεί ο διευθυντής φωτογραφίας, ενώ μέσα στα στενά τεραίν οι σχετικά άγνωστοι ηθοποιοί δίνουν εξαιρετικές ερμηνείες, με τον Maurice Dean Wint και τον Hewlett να ξεχωρίζουν στους ρόλους του Quentin και του Worth αντίστοιχα.

Ο Κυβος πέρασε στα βίντεο (και τα dvd) της χώρας μας χωρίς να κάνει στάση στις σκοτεινές αίθουσες, εν αντιθέση με το φετινό του sequel που άσκοπα στοίχισε δύο περίπου ώρες από τη ζωή όσων πήγαν να το δουν στον κινηματογράφο. Αλλά έτσι είναι η ζωή, ένας λαβύρινθος με πολλά ανάποδα δωμάτια.

Βαθμολογία: 7++/10

---