---

Κυρ 10 Αυγ 2003

Αφιέρωμα - Κριτική Spirited Away - Μέρος Β`

Spirited Away – Η πορεία

Το έτος 2001 και στις Ιαπωνικές αίθουσες κάνει πρεμιέρα μια αυτόχθων ταινία κινουμένων σχεδίων που απειλεί κάθε εισπρακτικό ρεκόρ της χώρας. Ο δημιουργός είναι παλιός γνώριμος, στον ίδιο άνθρωπο ανήκε η δημιουργική πένα της ταινίας που κρατούσε το ρεκόρ εισιτηρίων πριν τον πανικό του Τιτανικού.

Πριν ο Cameron στείλει το «βασιλιά του κόσμου» να κατακτήσει τη χώρα του ανατέλλοντος, βασιλιάς των ταμείων ήταν ο Ιάπωνας σχεδιαστής Hayao Miyazaki, και το θρόνο μοιραζόταν η Πριγκίπισσα Μονονόκε, δικαιωματικά βέβαια, αφού ήταν δικό του τέκνο.

Με τη νέα του ταινία, το Spirited Away, ο Miyazaki σάρωσε ξανά τα ταμεία, όπως άλλωστε είχε κάνει αρκετές φορές στο παρελθόν, επιβεβαιώνοντας το θρίαμβό με την εκθρόνιση του Τιτανικού από την κορυφή του Ιαπωνικού box office.

Λίγο αργότερα στην ίδια χρονιά, το anime του Miyazaki δέχεται σφοδρότατη επίθεση από τα «κομπιουτερογεννή» πιθήκια του Tim Burton, αμερικάνικη υπερπαραγωγή που δεν καταφέρνει ωστόσο να λυγίσει την κυριαρχία του Spirited Away. Απέναντι στα 15,8 εκατομμύρια δολάρια του ανοίγματος της ιαπωνικής παραγωγής, τα 5,5 εκατομμύρια του Πλανήτη των πιθήκων είναι εντυπωσιακότατα μεν, αναποτελεσματικά δε.

Η ξέφρενη πορεία του Spirited Away, της τελευταίας ταινίας ενός εκ των σημαντικότερων δημιουργών της Ιαπωνίας, κέντρισε το ενδιαφέρον της Δύσης, τόσο από την πλευρά των κριτικών, όσο και –κυρίως- των παραγωγών. Σε μια εποχή όπου η Pixar και η μαμά-Disney βρίσκονται σε ελώδη ύδατα, μια αγγλόφωνη μεταφορά του Spirited Away φαντάζει σωτήρια κίνηση.

Έτσι και γίνεται. Η Disney αναλαμβάνει την παραγωγή, αναθέτει το έργο στην Pixar και η μικρή Chihiro έρχεται στην Αμερική. Η αποδοχή των κριτικών είναι ενθουσιώδης και η πορεία του Spirited Away, απλά εκπληκτική. Παρ’ ότι όλες οι προηγούμενες ταινίες του Miyazaki κέρδιζαν την αποδοχή των κριτικών, καμία δεν είχε γίνει εμπορική επιτυχία στην Αμερική. Αυτή τη φορά όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Συνοδευόμενη από ολομέτωπη διαφημιστική «επίθεση», η ταινία ανοίγει σε 26 μόλις αίθουσες, και κόβει εισιτήρια αξίας 450 χιλιάδων δολαρίων, νούμερο φανταστικό. Την αμέσως επόμενη Δευτέρα, το έγκυρο site Rotten Tomatoes αναφέρει ότι το Spirited Away δεν δέχτηκε ούτε μια αρνητική κριτική στο σύνολο των Αμερικανών κριτικών, και αναφέρει τη σύμπτωση της πρεμιέρας της με το Ballistic: Ecks vs. Sever, που αντιθέτως δεν απέσπασε ούτε μία θετική άποψη!

Και ενώ τα σκίτσα του Miyazaki σπάνε τα αμερικανικά ταμεία, το Spirited Away κάνει πρεμιέρα στην Ιαπωνική τηλεόραση, στην περιοχή Κάντο, που περιλαμβάνει το Τόκιο και τη Γιοκοχάμα. Τη μηχανάκια μετρήσεων τηλεθέασης χτυπάνε κόκκινο, και η ταινία σπάει ακόνη ένα ρεκόρ, αφού η ταινία συγκεντρώνει την υψηλότερη τηλεθέαση που έχει μετρηθεί ποτέ!

Εν τω μεταξύ, οι κριτικοί στις ΗΠΑ κατηγορούν την Disney γιατί δεν δίνει στη γιαπωνέζικη ταινία της την ίδια ώθηση που δίνει και στις δικές της παραγωγές. Ο κριτικός της New York Times, Jack Mathews συντάσσει ανοιχτή επιστολή στις σελίδες του, όπου βάλει απευθείας κατά του προέδρου των στούντιο της Walt Disney, Dick Cook, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «μεταχειρίστηκε το Spirited Away σαν να ήταν πειραματικός χυλός από την Κρεμονία». Σημειώνοντας ότι η ταινία δέχτηκε ομόφωνη υπερθετική αντιμετώπιση από τους κριτικούς όταν διενεμήθη, ο Mathews ρωτά τον Cook «γιατί δεν την αντιμετώπισες όπως κάθε άλλη παραγωγή κινουμένων σχεδίων της Disney;» και καταλήγει «λυπάμαι που το λέω, Dick, αλλά είχες σίγουρη επιτυχία στα χέρια σου και τα θαλάσσωσες.»

Ωστόσο, η πιθανώς λάθος πολιτική της Disney ουδόλως ανέκοψε τη θριαμβευτική πορεία της ταινίας. Την ουσιαστικά ολοκληρωτική αποδοχή του κοινού έρχονται να συνοδεύσουν ειδικές μνείες και βραβεία από απανταχού ενώσεις κριτικών, ειδικά βραβεία ενώσεων τεχνικών, βραβείο καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ του Σαν Φρανσίσκο αλλά και σε άλλες πόλεις της Αμερικής, το γαλλικό βραβείο Σεζάρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, η Χρυσή Άρκτος στο φεστιβάλ Βερολίνου. Όλα αυτά προστίθενται στα βραβεία καλύτερης ταινίας από την Ιαπωνική Κινηματογραφική Ακαδημία και καλύτερης Ιαπωνικής ταινίας στα βραβεία του Χονγκ Κονγκ και σαν επιστέγασμα ακολουθεί το σημαντικότερο κινηματογραφικό πανηγύρι, το βράδυ της 23ης Μαρτίου 2003, οπότε και το Spirited Away κερδίζει το Όσκαρ καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων.

Με μικρή (που λέει ο λόγος) καθυστέρηση από την φαντασμαγορική πορεία του Spirited Away στο εξωτερικό, οι έλληνες διανομείς αποφάσισαν να φέρουν επιτέλους την ταινία και στη χώρα μας. Μένει και το ελληνικό κοινό να αγκαλιάσει αυτήν την ταινία, που όπως φαίνεται θα αποτελέσει και την πρώτη γνωριμία πολλών από εμάς με τον Ιάπωνα σχεδιαστή.

Μια εμπειρία που προσφέρει πρώτο στους φίλους του το Cine.gr

Δηλώστε τώρα συμμετοχή για την avant premiere που διοργανώνει το Cine.gr, η δική σας κινηματογραφική χώρα των θαυμάτων!

---