---

Σάβ 11 Φεβ 2017

Μπερλινάλε 2017: Το Δείπνο σερβιρίστηκε με ολίγον Trainspotting στο μενού

Οχτώ το πρωί περπατώντας την Karl-Marx-Allee με προορισμό την Potsdamer Platz και θερμοκρασίες υπό το μηδέν, όπως και πέρσι έτσι και φέτος, δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ γιατί οι ταινίες πρέπει να ξεκινούν τόσο νωρίς; Ποιος αλήθεια κάνει τον προγραμματισμό και γιατί δεν μας λυπάται; Δεν παραπονιέμαι αφού η χαρά που νιώθω παρευρισκόμενος για δεύτερη φορά στο Βερολίνο δεν περιγράφεται. Ούτως ή άλλως όμως όλα ξεχνιούνται με το που πατάς το πόδι σου μέσα στην κινηματογραφική αίθουσα, ειδικά όταν αυτή είναι το Berlinale Palast.


Το «A Testrol es Lelekrol (On Body and Soul)» της Ildiko Enyedi ήταν η πρώτη προβολή της ημέρας και μία από τις ταινίες του επίσημου διαγωνιστικού του 67ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Πρόκειται για την πέμπτη μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας της σκηνοθέτιδας, η οποία κέρδισε την Χρυσή Κάμερα στο Φεστιβάλ Καννών το 1989 με το «Ο Εικοστός Αιώνας μου», σκηνοθετώντας στην συνέχεια το «Μαγικός Κυνηγός» (συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα της Βενετίας το 1994), «Tamás and Juli» (συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα της Βενετίας το 1997) και το «Σιμών ο Μάγος».

Ένα ρομαντικό μελόδραμα για την δυαδικότητα του νου και της ύλης το έργο της Enyedi είναι ουσιαστικά η πρώτη μεγάλη έκπληξη του φεστιβάλ. Το πολύ καλογραμμένο σενάριο της Enyedi χάρη στην έξυπνη σκηνοθεσία του, την θαυμάσια φωτογραφία και τις εξαιρετικές ερμηνείες συνδυάζει με δεξιοτεχνία το δράμα με το χιούμορ κρατώντας τον θεατή απορροφημένο καθ` όλη την διάρκεια. Η ερμηνεία δε της Alexandra Borbély αποτελεί την πρώτη υποψηφιότητα για το βραβείο καλύτερης ηθοποιού αφού μόνο με τα μάτια της μεταδίδει όλο τον πόνο και την οδύνη πίσω από την στωικότητα του χαρακτήρα της.


Είναι τόσο καλή που στην συνέντευξη τύπου τα μάτια της και η ερμηνεία της τέθηκαν ως ερώτηση για την προσέγγισή του ρόλου της. Η ίδια μας είπε πως από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τον ρόλο ήταν ξεκάθαρος ο σκοπός: «Η κύρια ιδέα που είχαμε είναι ότι όλα όσα ο χαρακτήρας ένιωθε έβγαιναν από βαθιά, μέσα από την ψυχή της. Ήταν πολύ κλειστός, καθόλου εκφραστικός σαν και μένα. Έπρεπε λοιπόν να φροντίσουμε όλα να φανερώνονται στα μάτια μου. Αυτό το πετύχαμε όταν πραγματικά κατάλαβα τον ρόλο. Άλλαξα τον εαυτό μου και μπήκα μέσα στον ρόλο».

Πολύ ενδιαφέρουσα αποδείχτηκε και η ερώτηση σχετικά με τα ελάφια που υπήρχαν στο έργο και κατά πόσο ήταν αληθινά ή όχι. Η σκηνοθέτις Enyedi δήλωσε πως οι σκηνές με τα ελάφια δεν έπρεπε να είναι ονειρικές «χρειαζόμασταν αληθινά ζώα στο σωστό περιβάλλον. Σε αυτό το κομμάτι ήμουν πολύ τυχερή γιατί συνάντησα τον εκπαιδευτής ζώων Zoltán Horkai». Ο ίδιος ο Horkai μας εξήγησε ότι η εκπαίδευση ενός ζώου γίνεται από την μέρα που γεννιέται τροφοδοτούμενο συνεχώς με την εικόνα του ανθρώπου ώστε να τον συνηθίσουν και να μην φοβούνται. Η συγκεκριμένη ταινία βέβαια ήταν δύσκολο να γυριστεί αφού όπως μας ο ενημέρωσε «οι σκηνές των ζώων γυρίστηκαν ένα χρόνο μετά το γύρισμα των ηθοποιών. Έπρεπε λοιπόν να πετύχουμε αυτά που έλεγαν οι ηθοποιοί, βλέποντας την ταινία πιστεύω να θεωρήσατε ότι τα πήγαμε καλά».


Συνέχεια στις προβολές είχε η ταινία «Το Δείπνο» του Oren Moverman βασισμένος στο ομώνυμο βιβλίο του Herman Koch. Εκτυλισσόμενο εξ’ ολοκλήρου στη διάρκεια ενός πλουσιοπάροχου δείπνου σε εξαιρετικά πολυτελές εστιατόριο, το έργο του υποψήφιου για Όσκαρ («Παράπλευρες Απώλειες») σκηνοθέτη προσπαθεί σιγά σιγά να αποδομήσει τους φαινομενικά δίκαιους και σωστούς αστούς, εξερευνώντας, μεταξύ άλλων, θέματα όπως η τάξη και η δικαιοσύνη. Δυστυχώς όμως τα πράγματα ξεφεύγουν και το έργο χάνει την εστίασή του χάρη στη μεγαλομανία του σκηνοθέτη της, που πιστεύει ότι μπορεί να τα κάνει όλα και καλά. Καταρρέοντας κάτω από το ίδιο του το βάρος, το φιλμ καταλήγει να είναι πολύ φασαρία για το τίποτα.


Στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε, η αμερικανική πολιτική επικαιρότητα κυριάρχησε για ακόμα μια φορά. Από το πρώτο κιόλας λεπτό ο Richard Gere δήλωσε πως δεν θα δειπνούσε ποτέ με τον Πρόεδρο της Αμερικής. Μιλώντας για την ταξιδιωτική απαγόρευση ο ηθοποιός είπε πως το μεγαλύτερο έγκλημα του Τραμπ είναι ότι εξίσωσε τις λέξεις πρόσφυγας και τρομοκράτης: «Ένας πρόσφυγας είναι κάποιος που αναζητά καταφύγιο. Είναι κάποιος που χρειάζεται να βοηθηθεί. Τώρα τους φοβόμαστε». Κι όπως συμπλήρωσε ο Gere ένας τρόπος καταπολέμησης των ιδεών του είναι να ενωθούμε όλοι μαζί. «Πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί πώς μιλάμε ο ένας στον άλλο» είπε, «είμαστε όλοι μαζί σε αυτό. Είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα και πρέπει να ζήσουμε μαζί σε αυτό το μικρό πλανήτη».

Κάπου εδώ να πληροφορήσουμε ότι το πρωί της Πέμπτης ο Gere συναντήθηκε με τη Γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ με θέμα συζήτησης τη σημερινή κατάσταση στο Θιβέτ και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.


Τρίτη και τελευταία προβολή για σήμερα το, όχι σίκουελ όπως μας δήλωσαν οι συντελεστές στην συνέντευξή τύπου, του «T2 Trainspotting». Πολυαναμενόμενο κυρίως γιατί έχουν περάσει 20 χρόνια από το πρώτο, το φιλμ του Boyle βλέπεται ευχάριστα χωρίς ποτέ να φτάσει τα -δυσθεώρητα το ομολογώ- ύψη της ταινίας του 1996. Ο λόγος είναι ένας: καλή η κινηματογραφική νοσταλγία αλλά δεν αρκεί. Με τον Boyle να κάνει σε όλη την διάρκεια της ταινίας αναδρομές στο παρελθόν δείχνοντας μας το μεσήλικο πλέον καστ σε αντιπαράθεση με τους νεότερους εαυτούς τους και χωρίς ποτέ να χάνει ευκαιρία αναφοράς σε εικονικές σκηνές, δυστυχώς μετατρέπει το έργο σε ένα χαοτικό, εμπλουτισμένο με πολύ νοσταλγία εγχείρημα, που όμως ποτέ δεν δικαιολογεί πραγματικά την ύπαρξή του. Δεν μου πολυάρεσε δυστυχώς.


Στην συνέντευξη τύπου που ακολούθησε δεν ειπώθηκαν και πολλά ενδιαφέροντα πράγματα. Οι ηθοποιοί εγκωμίαζαν τον σκηνοθέτη και ο εκείνος το καστ του αλλά και τον σεναριογράφο, του οποίου το σενάριο αποτέλεσε τον πρώτο λόγο που όλοι οι συντελεστές είπαν το ναι. Όταν ρωτήθηκε για το όνομα της ταινίας και το γεγονός ότι θυμίζει το «Εξολοθρευτής 2: Μέρα Κρίσης», ο Boyle δήλωσε ότι προέκυψε από μια υποτιθέμενη συζήτηση με τους χαρακτήρες: «Είναι σαν να τους ρωτήσαμε πως θα το ονόμαζαν και να μας απάντησαν Τ2. Όνομα που προκύπτει από την καλύτερη ταινία που έχει γίνει από τον μεγαλύτερο σκηνοθέτη. Θα το ονόμαζαν έτσι για να τον τιμήσουν αλλά και να τον ενοχλήσουν».

Όταν ρωτήθηκε αν πιστεύει ότι το πρωτότυπο μυθιστόρημα του Irvine Welsh και οι δύο ταινίες ενέπνευσαν με οποιονδήποτε τρόπο την πρόσφατη ψηφοφορία Brexit και την εκλογή του Προέδρου των ΗΠΑ, ο Boyle δήλωσε ότι καμιά από τις δυο ταινίες δεν έγινε με πολιτική πρόθεση, «νομίζω ότι ο κόσμος βρήκε σε αυτές πολιτικές ερμηνείες. Δεν προορίζονταν για κάτι τέτοιο».

Αυτά για σήμερα, ραντεβού και πάλι αύριο...

Επιστροφή στον Οδηγό του Cine.gr

---