---

Δευ 08 Δεκ 2003

Even Cowgirls Get the Blues

Μετά το περυσινό Gerry, ο Gus Van Sant φέτος επέστρεψε με τον θριαμβευτικό Elephant, στου οποίου τον σαρωτικό καλπασμό δεν μπόρεσε να σταθεί όρθια ούτε η κριτική επιτροπή του περασμένου Φεστιβάλ των Καννών, ούτε το αντίπαλον δέος του Von Trier με το Dogville. Αυτή η χαώδης απόσταση που χωρίζει το αμέσως προηγούμενο με το πιο πρόσφατο έργο του Αμερικανού σκηνοθέτη –ίσως όχι τόσο αισθητικά, όσο από άποψη περιεχομένου-, μου θύμισε την αντίστοιχη πτώση του Van Sant από το Δικό μου Άινταχο και τον Drugstore Cowboy, στις Μελαγχολικές Καουμπόισες.

Το έτος 1989,ο Van Sant ενθουσιάζει το κοινό με μια από τις καλύτερες ερμηνείες του Matt Dillon, σε μια από τις πιο αγαπημένες ταινίες του drug culture genre, ανοίγοντας το δρόμο για μια από τις πολυσυζητημένες ταινίες του σύγχρονου κινηματογράφου. Το ’91 ο Keanu Reeves και ο River Phoenix επιδίδονται σε ομοφυλοφιλικές περιπτύξεις, υπο την επήρεια παραισθησιογόνων, και το Δικό μου Άινταχο παραμερίζει το Thanksgiving Prayer της ίδιας χρονιάς για να προσθέσει το όνομά του δίπλα στον εξίσου δυνατό αισθητικά και θεματολογικά Drugstore Cowboy.

Αντίθετα, το ’93 ο Van Sant απογοητεύει πλήρως το κοινό του και τους κριτικούς, με μια ταινία για το φεμινισμό και τη δύναμη του ατόμου, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Tom Robins, Ακόμη και οι Καουμπόησες Μελαγχολούν. Στην ομότιτλη ταινία, ο φακός ακολουθεί την ιστορία της Sissy Hankshaw, μια κοπέλα που μοιάζει με την Uma Thurman σε όλα εκτός από τους υπερμεγέθεις αντίχειρες. Προορισμένη από τη φυσική επιλογή για να γίνει «επαγγελματίας ωτο-στοπατζού» (ή όπως η ίδια λέει, «Ο Θεός με έπλασε για να διευθύνω την κυκλοφορία»), ελέω χαλαρού μοντάζ η Sissy περνά από την προβληματική της παιδική ηλικία κατευθείαν στα μετεφηβικά στάδια, όπου δικαιώνονται οι προφητικές ικανότητες του πατέρα της, και η νεαρή μας ηρωίδα ταξιδεύει στην Αμερικανική ήπειρο μπλέκοντας σε παράδοξες καταστάσεις. Ο σημαντικότερος άντρας της ζωής της, μια τραβεστί με το προσωνύμιο «Κόμισσα» (John Hurt), φαίνεται να είναι ο μόνος κοινός σύνδεσμος ανάμεσα στο παρελθόν που χάθηκε στο editing room, και στο παρόν της, που δεν αποτελείται από τίποτε άλλο παρά ενδιάμεσες στάσεις στο ταξίδι της ζωής. Αν και η Sissy δε θα το έλεγε ταξίδι, αλλά μετακίνηση.

Η Κόμισσα λοιπόν, όχι απλώς μέντορας, αλλά και μάνατζερ της Sissy, προσπαθώντας να επαναφέρει και να χρησιμοποιήσει την ιδιότητά της ως «επιτυχημένο μοντέλο θηλυκής υγιεινής», την στέλνει στο νεοϊδρυθέν ράντσο-spa του, για να προμοτάρει μια νέα διαφημιστική καμπάνια. Όταν όμως η Sissy φτάνει στο ράντσο, οι λεσβιάζουσες καουμπόησες-εργάτριες έχουν συνδικαλισθεί με στόχο να καταλάβουν την επιχείρηση, και να σταματήσουν την εμπορευματοποίηση των αμερικάνων ερωδιών, πουλιών που φωλιάζουν εντός της επικράτειας του ράντσου.

Η Sissy ερωτεύεται την αρχηγό των ανταρτών, Bonanza Jellybean (Μπονάνζα Ζελεδάκη), που υποδύεται η Rain Phoenix, αδερφή του τεθνεώτος River Phoenix, στον οποίον και είναι αφιερωμένη η ταινία. Στο γενικότερο παρανοϊκό χιούμορ αυτού του παράδοξου road movie, εισάγεται ο λεσβιακός έρωτας, όχημα της ταινίας προς το διχασμό που έγκειται στη δεικτική ιδεολογική προσέγγισή του και τον σεβασμό της αισθητικής και σκηνοθετικής απεικόνισης.

Η ταινία έκανε το ντεμπούτο της στο φεστιβάλ του Τορόντο το ’93, προγραμματισμένη να βγει στις αίθουσες αμέσως μετά. Η ψυχρή υποδοχή που γνώρισε, έβαλε τους παραγωγούς σε σκέψεις, και την απέσυραν για περαιτέρω μοντάζ. Προφανώς έκοψαν τα λάθος σημεία, και επιδείνωσαν μια ήδη ασύνδετη πλοκή, αφήνοντας μέσα μερικές «χαριτωμένες» και παράταιρες ιστοριούλες, στερώντας την ταινία από την απαραίτητη συνοχή. Στο χάσιμο του σεναρίου, ο Van Sant (junior ακόμη τότε) επιδεικνύει σεβαστές σκηνοθετικές ικανότητες, απέχοντας φυσικά έτη φωτός από τα σύγχρονά μας αριστουργηματικά κάδρα του. Φαντάζομαι ότι μαζί με τις Καουμπόησες, μελαγχολεί και ο ίδιος όταν παρακολουθεί τις χλιαρές ερμηνείες τους.

Βαθμολογία: 4/10

---