Με τη Γερμανική Κατοχή στην Ελλάδα και τη διάλυση του ελληνικού στρατού, αναστέλλεται οριστικά και η ελάχιστη κινηματογραφική δραστηριότητα που υπήρχε στην Ελλάδα. Η «γραφική» περίοδος που έχει διανύσει ο Ελληνικός κινηματογράφος συνεχίζεται να αποτυπώνεται δειλά δειλά σε τρεις μοναδικές ταινίες που γυρίζονται «κάτω από την μπότα του κατακτητή» μέχρι το 1944. Με το τέλος της κατοχής όμως κάνει την εμφάνισή του ο Γιωργος Τζαβελλας, ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του μεταπολεμικού κινηματογράφου, ο άνθρωπος που βοήθησε κατά κάποιο τρόπο στην ωρίμανσή του.

Πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση τον Μάη του 1944 με την ταινία τα Χειροκροτηματα, δικής του σκηνοθεσίας και σεναρίου με παραγωγό τη Νόβακ και Ωρίων Α.Ε.. Η ταινία κερδίζει το κοινό, καθώς στηρίζεται στην αληθοφάνεια, απορρίπτοντας τους ως τότε ψεύτικους εντυπωσιασμούς των ελληνικών ταινιών. Η ιστορία απλή, μία ιστορία που έμελλε να προδιαγράψει την ιστορία του ίδιου του πρωταγωνιστή (Αττικ), όπως άλλωστε και το τέλος του. Ένας καλλιτέχνης, ο Άλφα (Κλέων Τριανταφύλλου ή Αττίκ ) περνάει γερασμένος στο περιθώριο αφού πρώτα γνωρίζει τη δόξα και συγκεντρώνει τα πιο θερμά χειροκροτήματα του κοινού για τα τραγούδια του. Πριν χαθεί από τα φώτα της ράμπας πουλάει το σπίτι του για να αναδείξει μια νέα και όμορφη καλλιτέχνιδα, τη Νόρα (Ζινετ Λακαζ). Όταν πια ξεχασμένος απ΄ όλους πηγαίνει να τη δει στο θέατρο, εκείνη τον αναγνωρίζει και τον καλεί συγκινημένη στη σκηνή ώστε να παίξει στο πιάνο το δικό τους τραγούδι. Με το τέλος της παράστασης φτάνει και το τέλος του Άλφα, ένα τέλος που οφείλεται στη συγκίνηση, η οποία, μεταξύ των άλλων προκαλείται απ΄ τα χειροκροτήματα του κοινού.

Πρωταγωνιστής όμως στα Χειροκροτηματα είναι κι ένας άλλος κορυφαίος ηθοποιός, ένας ηθοποιός που τότε πραγματοποιούσε τα πρώτα του βήματα. Βήματα γεμάτα δύναμη και ταλέντο. Γεμάτα από Δημητρη Χορν. Στο ρόλο του Στέφανου, του ευαίσθητου βιολιού, όπως τον χαρακτηρίζει ο Άλφα, ερωτεύεται και παντρεύεται τη νεαρή Νόρα, ενώ ταυτόχρονα εξελίσσεται σε γνωστό μαέστρο. Ένας ρόλος που εξισορροπεί με τη χαρά του έρωτα και τη θλίψη του παραγκωνισμένου δημιουργού, ένας ρόλος που μειώνει τη συναισθηματική ένταση της ταινίας.

Καινοτόμο φιλμ που γυρίστηκε στην κατοχή και μάλιστα νύχτα, ώστε να μπορούν να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε ρεύμα (το βράδυ υπήρχε συσκότιση και έτσι ήταν ελάχιστες οι απαιτήσεις σε ρεύμα, με αποτέλεσμα να μπορεί το συνεργείο να καλύπτει τις μεγάλες ανάγκες της ταινίας), μοιάζει να έχει πολλά κοινά σημεία ως προς το σενάριο με την μετέπειτα ταινία του Charlie Chaplin «Τα φώτα της Ράμπας», ενώ θυμίζει κάτι από Πυγμαλίωνα ως προς την ιστορία (ο δημιουργός ερωτεύεται το δημιούργημά του).

Οι χορογραφίες είναι του Γιαννη Φλερυ, ενώ ο ίδιος συμμετέχει σε κάποιες από αυτές. Η μουσική που χρησιμοποιείται είναι του ίδιου του Αττικ, όπως άλλωστε και τα τραγούδια, τραγούδια με τα οποία γνώρισε την αγάπη του κοινού. «Της μιας δραχμής τα γιασεμιά», «δυο χειλάκια λένε σ΄αγαπώ», «χωρίς εσένα το μυαλό μου αργεί», μιλούν στον ψυχισμό του κοινού και αποτελούν ίσως το μοναδικό ηχητικό και οπτικό ντοκουμέντο του γνωστού μας Αττικ. Και λέμε «ίσως», γιατί τη φωνή του Αττικ την ντουμπλάριζε ο Γ. Αποστολίδης, Δε συμμετείχε όμως στα τραγούδια. Ο ίδιος ήταν κουρασμένος από τις κακουχίες της κατοχής και δυσκολευόταν στην ολοκλήρωση της φωνοληψίας.

Πολλές από τις σκηνές του φιλμ γυρίστηκαν στο θέατρο Κοτοπούλη-Ρεξ, ένα θέατρο χωρητικότητας 2000 θέσεων. Καθώς όμως δεν υπήρχαν κομπάρσοι, τυπώθηκαν διαφημιστικά με τα οποία καλούσαν τον κόσμο στο θέατρο για να δει πώς γίνονται τα γυρίσματα μιας ταινίας και μάλιστα με επίσημο ένδυμα. Ανάμεσά τους και ο Αλεκος Αλεξανδρακης, νεαρό αγόρι τότε, πραγματοποιεί ως «κομπάρσος» την πρώτη του εμφάνιση στο κινηματογραφικό πανί.

Το δικό μας χειροκρότημα θα αποδοθεί στην ταινία για τρεις κυρίως λόγους. Πρώτον, γιατί τα δύσκολα χρόνια της κατοχής δεν έγιναν τροχοπέδη για την δημιουργία της, έστω κι αν τα προβλήματα ήταν αμέτρητα. Δεύτερον, γιατί αποτελεί ένα από τα πρώτα σκηνοθετικά βήματα του Τζαβελλα και μία από τις πρώτες προσπάθειες που οδήγησαν στην ωρίμανση του ελληνικού κινηματογράφου. Τέλος, ο τρίτος λόγος είναι η ίδια η ιστορία. Μολονότι στα σύγχρονα μάτια του κοινού η ταινία φαντάζει απλή, αυτή η απλότητα συμβάλλει στην επιτυχία της, καθώς επιτυγχάνει να συγκινήσει παραμένοντας μέσα στα στενά όρια του δράματος αποφεύγοντας ταυτόχρονα να καταλήξει ένα φτηνό μελό.

Τα Χειροκροτηματα του Τζαβελλα μπορούν να φέρουν ακόμα και σήμερα δάκρια στα μάτια μας, δάκρια συγκίνησης για την τραγική ιστορία ενός καλλιτέχνη, ενός μουσικού που στην πραγματική ζωή αυτοκτόνησε λίγο μετά την παρουσίαση της ταινίας, ακολουθώντας το τέλος του ήρωα των Χειροκροτημάτων . Ήταν ένα από τα τελευταία φτερουγίσματα ενός πουλιού του Φθινοπώρου που νιώθει πως έρχεται ο Χειμώνας. Εδώ, τα χειροκροτήματα του κοινού σταματούν…

Βαθμολογία: 5/10