---

Παρ 18 Μαρ 2005

Σήμερα: Από την Άκρη της Πόλης

Κλειδώσαμε τον Ιωσήφ Πρωιμάκη στο μπουντρούμι του Cine.gr. Τον ταΐζουμε μια φορά τη μέρα, με DVDs και sushi. Κάθε δεύτερη Παρασκευή, σας παρουσιάζουμε τα καλύτερα απ’ το ημερολόγιό του.

Τρίτη, 8 Μαρτίου 2005
15.00
Έχω αρχίσει να ανησυχώ για την ψυχική μου υγεία. Σήμερα θα μπορούσα να πάρω όρκο ότι άκουσα τη φωνή του Σωτηρόπουλου, βραχνή και επιβλητική σα να έρχεται απ’ τις σελίδες του Φάουστ, ή από τις μικρές χαραμάδες του εξαερισμού, να μου λέει: «Ιωσήφ, πρέπει να μάθεις κάτι… Μετά από έτη κοπιαστικών μελετών, ανακαλύφθηκε ότι η Marilyn είναι ζωντανή. Ζει σε μια φάρμα στην Αυστραλία παντρεμένη με τον Elvis. Έχουν μάλιστα υιοθετήσει τον James Dean. Όταν ο έμαθε ο Arthur Miller, έπαθε συγκοπή». Περίεργα πράματα συμβαίνουν εκεί έξω… Του ζήτησα να μου πει γιατί με έχουν κλειδωμένο εδώ μέσα. Η μόνη του απάντηση ήταν «Μισό. Κουζίνα. Kowabanga!»

Τετάρτη, 16 Μαρτίου 2005
18.00
Σήμερα, εκεί που μασούσα το sushi stick μου, ένιωσα κάτι σκληρό και περίεργα ζουμερό να διακόπτει την θεάρεστη μηχανική λειτουργία των σιαγόνων μου. Καθώς χαμήλωσα το βλέμμα, βρέθηκα απέναντι σε μισό δείκτη –το δάκτυλο- και μάλιστα το πίσω μισό. Πράγμα που σήμαινε ότι το μπροστινό μισό –μαζί με το νύχι του- έδειχνε τις αμυγδαλές μου. Αφού αντιστάθηκα σθεναρά και με επιτυχία στο κύμα αηδίας που προσπάθησε να με κατακλύσει, πρόσεξα ότι το δάχτυλο φαινόταν να είναι στο εσωτερικού του ωμού χελιού του sushi. Μάλλον το ωμό θαλασσινό εξέφρασε έντονες δυσαρέσκειες όταν ο chef του προανήγγειλε το σύντομο μέλλον του. Κρίμα γι’ αυτόν.



Πέμπτη, 17 Μαρτίου 2005
15.00
Έχουμε ταινία πάλι! Από την Άκρη της Πόλης, του Γιάνναρη. Τότε που είχε βγει, πρέπει να ήμουν γύρω στα 15. Δεν παρακολουθούσα και πολύ τα τεκταινόμενα στο σινεμά τότε, αλλά θυμάμαι (περίπου), ότι είχε γίνει ψιλοχαμός, φοβερή ταινία, ζωντανός ο ελληνικός κινηματογράφος και τέτοια. Σήμερα, 7 χρόνια μετά, εμένα μου φάνηκε μάλλον αδιάφορη…

Η ταινία ξεκινά με τρία πιτσιρίκια που μοιάζουν αλβανάκια, με roller blades στα πόδια και κάτι μικρά άσπρα πραγματάκια σαν στραγάλια στις τσέπες, τα οποία χωρίς ιδιαίτερο κόπο ρίχνουν στα τζάμια των αυτοκινήτων, κι αυτά γίνονται θρύψαλα αφήνοντας έκθετα τα ραδιοκασετόφωνα. Αν είχα κι εγώ μια χούφτα απ’ αυτά τα θαυματουργά στραγάλια, ίσως να έριχνα κάνα τοίχο απ’ το μπουντρούμι μου…

Όταν τελειώνουν οι τίτλοι αρχής, μεταφερόμαστε στο σπίτι ενός εκ των τριών, του Σάσια (Στάθης Παπαδόπουλος), όπου όλοι μιλούν αλβανικά. Έτσι, ο φόβος ότι ίσως είμαι ρατσιστής, αντικαθίσταται από τη λυτρωτική αυτοεπιβεβαίωση ότι είμαι απλά οξυδερκής παρατηρητής. Εν τω μεταξύ, ο Σάσια ετοιμάζεται για την οικοδομή, κάνοντας ένα τρίφυλλο. Αργότερα μαθαίνω ότι είναι Ρωσσοπόντιος, από το Καζακστάν, οπότε αποδέχομαι το ενδεχόμενο να είμαι ένας κάφρος φασίστας. Επίσης μαθαίνω ότι είναι στην Ελλάδα εδώ και δέκα χρόνια περίπου, και αναρωτιέμαι γιατί τα δεντράκια στην αυλή του στο «Μουνίδι» είναι ακόμη στους 30 πόντους ύψος.

Τέλος πάντων, λίγο μετά το τρίφυλλο ο Σάσια ανακοινώνει ότι δεν ξαναπάει οικοδομή, πονάει κι η μέση, τον έχει ξεκάνει η οικοδομή, οπότε τον ξεκάνει κι ο πατέρας του στις φάπες. Άχρηστος, χωρίς δουλειά, χωρίς τίποτα, τον φτύνει κι η Ελενίτσα που προτιμάει τον Δημήτρη με την κάμπριο, ο Σάσια κατεβαίνει στο κέντρο της Αθήνας να κάνει πιάτσα, αλλά και το νταβατζή του φίλου του όταν οι δουλείες δεν πάνε καλά.

Κάπου εκεί τον συναντά ο Γιάνναρης, όπου του παίρνει μια υποτιθέμενη συνέντευξη, που κάπου στο εικοσάλεπτο της ταινίας, αρχίζει να λειτουργεί ως αφηγηματικός μηχανισμός της ταινίας. Για κάποιο διάστημα τουλάχιστον. Γύρω από τον Σάσια και μέσω αυτής της συνέντευξης, που δίνει μερικές επιπλέον background πληροφορίες για τον ήρωα και τους περί αυτόν, στήνεται ένα ολόκληρο σύμπαν, αλλού με πιο στενούς, αλλού με πιο χαλαρούς δεσμούς. Στον πυρήνα του, η αποξένωση των μεταναστών στην Αθήνα, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με το ρατσισμό, την εύρεση εργασίας, την οικονομική εξαθλίωση και τον κοινωνικό αποκλεισμό –μόνιμα θεματικά μοτίβα των ταινιών του Γιάνναρη- , αλλά και τον τρόπο που αλληλεπιδρούν τα μέλη αυτής της μικρής κοινωνίας μεταξύ τους, τις σχέσεις φιλίας, εξάρτησης αλλά και εκμετάλλευσης.

Οι στενοί δεσμοί των συστατικών του φιλμικού σύμπαντος του Γιάνναρης, εξαντλούνται στην κομπίνα που στήνει ο Σάσια με τον κουμπάρο του τον Γιώργο (Δημήτρης Παπουλίδης), μια ιστορία όπου προσπαθούν να πουλήσουν μια πόρνη σε κάτι μηνάρες πατρινούς. Το γεγονός ότι ο Σάσια, που υποτίθεται ότι έχει αναλάβει να προσέχει τον ξανθό πειρασμό (Θεοδώρα Τζήμα), αποφασίζει να την πάρει μαζί του και να το σκάσουν και να τη φέρει στον κουμπάρο, δίνει στο Γιάνναρη την ευκαιρία να εφαρμόσει άλλο ένα γνωστό του μοτίβο, που πολλοί χαρακτηρίζουν ως μισογυνία («γυναίκα χαμός, στενοχώρια, η γυναικά πάντα το κακό είναι»). Εντάξει, είναι λίγο υπερβολικοί. Άλλωστε, όπως λέει και ο Σάσια «Τα εύκολα λεφτά ερωτεύεσαι. Να κάθεσαι και να τα κονομάς. Όλα τ’ άλλα είναι μαλακίες». Τουλάχιστον η Τζήμα γίνεται η αφορμή για ένα από τα καλύτερα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών που έχω δει: οι κουμπάροι λογαριάζονται στην ελληνορωμαϊκή πάλη! Μιλάμε για επίπεδο…

Κάτι τέτοιες σουρεάλ στιγμές συγκεντρώνουν το απαύγασμα της σκηνοθετικής δύναμης του φιλμ, αλλά δυστυχώς είναι πολύ λίγες και σκόρπιες για να κρατήσουν το ενδιαφέρον καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας, που ως επί το πλείστον μοιάζει με κολάζ μικρών παράλληλων, ελαφρώς ασύνδετων και δραματικά ασύμμετρων σκηνών. Τα σκαμπανεβάσματα του σεναρίου επηρεάζουν το ρυθμό που κατά διαστήματα παγώνει, κάτι βέβαια που ούτε η πληθώρα των χαρακτήρων βοηθά ιδιαίτερα, αφού οι περισσότεροι παίζουν ρόλους τόσο περιφερειακούς στην ιστορία, που αναρωτιέται κανείς αν είχαν καμιά χρησιμότητα εξ αρχής (οι χαλαροί δεσμοί που λέγαμε). Ωστόσο η προσπάθεια του Γιάνναρη για μια δυναμική ρεαλιστική προσέγγιση της θεματικής του, σίγουρα εκτιμάται στα θετικά, και μάλλον αυτό ήταν που είχε δώσει στην ταινία το buzz της όταν είχε προβληθεί, και το 2ο Κρατικό Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης εκείνη τη χρονιά.

---