---

Πεμ 25 Μαϊ 2006

In the Mood for …Palm

Ναι μεν ακόμη in the mood for love, for Cannes, for δόξες και τιμές - τύπου Θοδωρή (βλέπε τον εθνικό μας Théo) εγώ πότε θα γίνω διάσημη; - βουτώντας στα βαθιά ψυχαναλυτικά νερά που δεν κατέχουμε, αναρωτιόμαστε τι νά ’ναι άραγε αυτό που κάνει περίπου το ένα τρίτο των απανταχού σκηνοθετών να είναι κάθε χρόνο in the mood for...Palm ; Ενώ, σύμφωνα με τα λεγόμενα της γαλλικής Le Monde, η παγκόσμια παραγωγή ταινιών μεγάλου μήκους φτάνει στα 5000 φίλμ, «μόλις» 1586 ταινίες είχαν για φέτος palm φιλοδοξίες. Διότι αν, με το πλήρωμα του cannικού χρόνου, οι είκοσι κάτωθι εκλεκτοί δεν στρέφουν πια το βλέμμα στο φακό, αλλα στην τελετή της 28ης Μαΐου, για όλα φταίει, αν όχι το γκαζόν, ένας ακόμη Palm d’or. Απατηλά φοινικόνειρα εαρινής νυχτός, απωθημένα των χιλίων και κάτι Cannes απωθημένων δημιουργών, και, όπως προαναγγείλαμε, είκοσι Διεκδικητές και μία ερωτική επιθυμία. Αν, όμως, οι φροüδικές σεξουαλικές εμμονές βρίσκουν εφαρμογή στον φαλικά χρυσό θείο όσκαρ, με ένα νευρικό απόντα εραστή για οδηγό, ας δούμε τι συμβαίνει άραγε με το 2006 επίσημο διαγωνιστικό;

Εν αρχή ην ο Pedro. Και όχι επειδή ανήκει στην σχετικά παλιά καραβάνα με ένα βραβείο σκηνοθεσίας όλο... για τη μητέρα του (1999), αλλά επειδή η άχρωμη παράθεση με αλφαβητική σειρά αποφεύγει τις προσωπικές προτιμήσεις και ταυτόχρονα ξεκινά (κανείς δεν είναι τέλεια) με την αιώνια αδυναμία ονόματι Pedro. Νέος ετών 57, από το 1980 και μετά είναι εδώ απλά για να απαντά σε Everything You Always Wanted to Know About Sex * But Were Afraid to Ask.

Η επόμενη Αγγλίδα ασθενής Andrea Arnold ναι μεν κρατά γερά ένα βραβείο όσκαρ, μία Sundance και μία Palm…Springs διάκριση για το Wasp (2003), θέλει δε να σβήσει οριστικά το «αμαρτωλό» τηλεοπτικό της παρελθόν. Πρώτη μεγάλου μήκους ταινία και ο κόκκινος δρόμος της Croisette ορθάνοιχτος για μία από τις τρεις Red Road γυναικείες παρουσίες.

Το δίκιο του αδυνάτου, που μόνο αδύναμος δεν είναι, καθώς ο σκηνοθέτης/σεναριογράφος από το Βέλγιο Lucas Belvaux εγκαινιάζει τις Cannes εμφανίσεις για να υποστηρίξει La Raison du plus Faible, δηλαδή των εντός έδρας διαγωνιζόμενων. Συνομήλικος της κυρίας Arnold, έχει ήδη συνεργαστεί με τους μυθικούς Chabrol, Rivette, Zulawski, Leaud και έτσι Pour Rire! κερδίζει, δέκα χρόνια πριν, το βραβείο σεναρίου στο δικό μας φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Συνέχεια με τη δύσκολη περίπτωση του αλγερινής καταγωγής (και προς το παρόν αγνώστου φωτογραφίας) Rachid Bouchareb. Μεταξύ τηλεόρασης, παραγωγής και σκηνοθεσίας, ένα Cannes βραβείο νεότητας (Cheb, 1991), επιστρέφει εντυπωσιακά στο γνώριμο γαλλικό νότο: δύο επίσημες συμμετοχές με τη σκηνοθεσία του Indigènes, την παραγωγή του Flandres και τον Jamel Debbouze της Amélie ντυμένο στο χακί.

Israel Adrian Caetano, για να συνεχίσουμε με τη νέα γενιά της Λατινικής Αμερικής και καθώς το Bolivia διακρίνεται το 2001, επιστρέφει πέντε χρόνια γηραιότερος με το Χρονικό μιας φυγής (Cronica de una Fuga) στην Αργεντινή του 1977 με μεγάλες προσδοκίες.

Τι ακολουθεί ένα Grand Prix της Cannes κριτικής επιτροπής (Uzak, 2003); Πάντως ο γείτονας της διπλανής Τουρκίας Nuri Bilge Ceylan ελπίζει στο φετινό climat (Iklimler), μήπως και ευδοκιμήσει ο απών χρυσός φοίνικας από την πλούσια φεστιβαλική συλλογή του. Και αν ο Ceylan έχει σπουδάσει κινηματογράφο σε πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, εμείς, με μαθηματικούς υπολογισμούς, πότε να περιμένουμε διάκριση με το νεοσύστατο τμήμα Θεσσαλονίκης;

Περί Sofia Coppola ο λόγος πρώτα στο Who is Who πρόσφατο αφιέρωμα και στην πορεία στον κακεντρεχή κύριο Woody Allen. Διότι αν η κόρη του μπαμπά της πρωτοεμφανίζεται στην Quinzaine des Réalisateurs το 1999 με τις Αυτόχειρες Παρθένους, για να επιστρέψει με το γνωστό τέλος της Marie-Antoinette, τότε, για χάρη ενός Palm d’or, Η Γυναίκα του...κομμάτια να γίνει.

Αν και Pedro είναι μόνο ένας, ο Πορτογάλος Pedro Costa κάνει την πρώτη επίσημου διαγωνιστικού εμφάνιση με το έκτο του φιλμ μεγάλου μήκους. Έχοντας περάσει από τη Βενετία και με ένα Cannes περιφερειακό (Prix France Culture για το No Quanto da Vanda, 2002) βραβείο για εγγύηση, ίσως ένας μόνο Pedro δεν φέρνει την άνοιξη.

Μία σχεδόν συνωνυμία και μία αδιαμφισβήτητη ομοιότητα λέτε να φέρουν τύχη στο Μεξικανό Guillermo Del Toro; Και ενώ δυστυχώς δεν μοιάζει στο Benicio αλλά στον προ διετίας- ακόμη αναρωτιόμαστε γιατί- νικητή Michael Moore, ο σκηνοθέτης του Blade II και του περσινού Hellboy δεν χρειάζεται συστάσεις αλλά την επίσημη αναγνώριση δια στόματος Kar Wai.

Μία Χρυσή Κάμερα (ειδική μνεία) για το La vie de Jésus (1997), ένα Grand Prix για την L’Humanité (1999) μας κάνουν ένα αξιοζήλευτο παρελθόν για το Γάλλο Bruno Dumont και την πορεία του φετινού Flandres. Μία υπολογίσιμη τρικολόρε ελπίδα ή μήπως τελικά οι 0 φοίνικες για το πειραματικό 29 Palms (2003) είχαν προφητικό χαρακτήρα;

Τρίτη και τελευταία γυναικεία διαγωνιζόμενη παρουσία με τη μακρά υποκριτικής καριέρα της Nicole Garcia να ακολουθείται από ένα Χρυσό Φοίνικα ταινίας μικρού μήκου (15 août), έναν 2002 L’adversaire υποψήφιο αλλά πάντα απόμακρο Palm d’Or. Και αν στο παρελθόν οι Daniel Auteuil, Catherine Deneuve, Emmanuelle Devos, Jacques Dutronc πήραν μέρος στο προνομιούχο casting της Garcia, οι γνώριμες φιγούρα του Magimel Benoît ελπίζει να της φέρει την «τύχη» της Δασκάλας του πιάνου.

Ένας ακόμη μικρός της παρέας (γεννηθείς το 1972) λαμβάνει και εκείνος το Χρυσό Φοίνικα ταινίας μικρού μήκους (L’interview, 1998), και έχει κάθε δικαίωμα να ελπίζει πως όταν ο Gérard Depardieu θα γίνει τραγουδιστής και θα γνωρίσει τη Cécile De France (Quand j`étais chanteur) ο υποψήφιος Palm d’or δεν είναι ποτέ κακή ιδέα. Χωρίς πάντα να ξεχνάμε πως η κυρία Maggie Cheung της φετινής αφίσας είχε ήδη ξυπνήσει την ερωτική σινε επιθυμία στον Xavier Giannoli ως Clean (2004 Assayas) συμμετέχοντα στην τότε παραγωγή.

Όσο για τον ευρέως γνώριμο Alejandro González Inárritu και την εμμονή του να μπερδεύει ιστορίες και ανθρώπινες πορείες, μετά την ευχάριστη έκπληξη των Amores Perros και την όχι και τόσο ανάλογη συνέχεια των 21 Grams, εφ’όσον βεβαιώθηκε για το στενάχωρο βάρος της ψυχής, πολύ θα ήθελε να μάθει και το ακριβές βάρος ενός Χρυσού Φοίνικα.

Μία σύντομη στάση για να υποβάλλουμε τα σέβη μας στο κινηματογραφικό τέρας –με την καλή την έννοια – από τη Φινλανδία. Διότι ο Aki Kaurismaki είναι ο Άνθρωπος «με» Παρελθόν και δη με ένα μεγάλο Grand Prix du Jury για το εξαιρετικό The Man without a past (2002) και μία Drifting Clouds 1996 υποψηφιότητα. Όσο για το επίκαιρο σημάδι των καιρών ονόματι Lordi, η συνεργασία του Kaurismaki με τους επίσης Φινλανδούς ροκάδες Leningrad Cowboys δίνει το στίγμα του ευχάριστα σινέ αλλόκοτου σκηνοθέτη από το Ελσίνκι.

Επιστροφή στα της Αμερικής και τον βενιαμίν (βλέπε 31) της sélection Richard Kelly. Σεναριογράφος, σκηνοθέτης, απόφοιτος του USC με ένα μόνο μεγάλου μήκους φιλμ να αρκεί για να θυμίζει το ταλέντο του Donnie Darko δημιουργού. Southland Tales για την καννική συνέχεια με μία επιστροφή στο μέλλον του 2008, ενώ το μέλλον του Kelly, με ή χωρίς φοίνικα, φαντάζει ήδη λαμπρό.

Πριν το Ηλιοβασίλεμα (Before Sunset, 2004) της 28ης Μαΐου The American Friend Richard Linklater θα έχει μάθει αν, πέρα από το εγχώριο Sundance και το παλαίμαχο Βερολίνο, οι ανεξάρτητες διαθέσεις του βρίσκουν γαλλική ανταπόκριση. Μετά από Ένα σχολείο πολύ ροκ (School of Rock, 2003) και ένα πειραματικό Waking Life, ο Linklater αναζητά ακόμη το Fast Food Nation δικό του στυλ.

Ο ρεαλιστικός υπέροχος δρόμος του εβδομηντάχρονου Ken Loach μπορεί να άνοιξε τηλεοπτικά αλλά δεν σταμάτησε ποτέ να ταράσσει τα βρετανικά και όχι μόνο «ήσυχα» νερά με Βροχή από πέτρες (Raining Stones, 1993). Καθώς ο σάλος που προκλήθηκε με τη BBC 1966 προβολή του ενδεικτικού της τηλεοπτικής δύναμης Cathy Come Home ήταν μόλις η αρχή, μετά από δύο βραβεία της κριτικής επιτροπής (Hidden agenda, 1990/ Raining Stones, 1993), πέντε επιπλέον sélections (Looks and smiles, 1981/ Land and freedom, 1995/ My name is Joe, 1998/ Bread and Roses, 2000/ Sweet sixteen, 2002), The Wind that Shakes the Barley και τις Κάννες θυμίζει ότι κάτι λείπει από το palmarès του μεγάλου σύγχρονου Βρετανού Loach.

Σχετικά με τον –που ακούστηκε – μοναδικό εκπρόσωπο της ασιατικής σκηνής και γεννημένο στη Shanghai Ye Lou, τα πλεονεκτήματα πολλά. Έχει προ τριετίας ανέβει τα σκαλιά της επίσημης sélection και δη με την κατάλληλη παρέα (βλέπε n° 2 : η νυν 2046 μέλος της κριτικής επιτροπής Zhang Ziyi, Purple Butterfly), για να ελπίζει σε Shanghai Dreams στο φετινό υποψήφιο Summer Palace των επικίνδυνων παιχνιδιών.

Φτάνοντας στο μόνο προνομιούχο κάτοχο Χρυσού Φοίνικα Nanni Moretti, το ερώτημα είναι αν οι ελάχιστοι δις Palm d’or βραβευμένοι θα προσθέσουν άλλο ένα μέλος στον κλειστό τους κύκλο. Αν οι περσινοί αδερφοί Dardenne παρέμειναν σε παρόμοια γκρίζα πλαίσια (Rosetta, 1999/ L`Enfant, 2005), ο Ιταλός σκηνοθέτης αφήνει πίσω το Δωμάτιο του γιου μου (2001), για το πιο ευχάριστο, από άποψη διάθεσης Il Caimano. Αν δε προσθέσουμε και τα Dear Diary (1994) και Aprile (1998), η La Croisette του πάει πολύ.

Ένας οικογενειακός φίλος (L`Amico di Famiglia) με ιταλικές ρίζες επισκέφτεται για πρώτη φορά τις γειτονικές του Κάννες. Τελευταίος μα καθόλου αδικημένος καθώς το όνομά του φιγουράρει και στο casting του Il Caimano, ο Paolo Sorrentino έχει δύο στις είκοσι ευκαιρίες διάκρισης με σαφή, φανταζόμαστε, προτίμηση στην αναγνώριση των πίσω από την κάμερα δυνατοτήτων του.

Με ή άνευ Palm d’or, για μας που πάντα αποφεύγουμε τις προβλέψεις, δεν έχουμε παρά να μείνουμε στον 2006 Cannes σαφή υπαινιγμό: αν οι πάλαι ποτέ ερωτικές επιθυμίες του Kar Wai ακόμη να ξεπεραστούν, πόσοι και πόσο θα μας βάλουν in the mood for films;

---