---

Πεμ 23 Ιαν 2003

Οι καθημερινοι ανθρωποι και οι ηρωες στις ταινιες

Η ιδέα για το άρθρο προήλθε από μια διαφήμιση στην τηλεόραση. Βγαίνει ο Martin Scorsese και λέει: «Γιατί ευτυχώς η ζωή είναι σαν μια ταινία. Δεν έχει ποτέ μόνο ένα γύρισμα». Είναι όμως έτσι; Θα έλεγα πως αυτή η προτασούλα κρύβει δυο σφάλματα. Το πρώτο αναφέρεται στις ευκαιρίες της ζωής. Πολύ θα θέλαμε όταν γίνει κάτι λάθος ή όχι τέλειο, να ξαναγυρίζαμε σε μια προκαθορισμένη χρονική στιγμή και να το διορθώναμε.
Το δεύτερο λάθος είναι κάπως συγκαλυμμένο και έχει σχέση με τους ήρωες των ταινιών σε αντιπαράθεση με τους πραγματικούς ανθρώπους. Εμείς, οι θεατές των ταινιών, είμαστε διαφορετικοί. Για εμάς η κατεύθυνση της ζωής δεν είναι μια ευθεία γραμμή. Η μοίρα απλώνεται μπροστά μας σαν ένας λαβύρινθος πιθανοτήτων, από τις οποίες μόνο μια οδηγεί στο σωστό δρόμο. Ποιος θα μπορούσε να προσδιορίσει από πριν αυτή την πιθανότητα; Και όταν τελικά αποφασίσουμε πορεία, πόσο σίγουροι είμαστε για τις επιλογές μας;
Αντίθετα οι ήρωες των ταινιών έχουν έναν απόλυτο τρόπο ζωής. Οι θεατές βλέπουμε μόνο ένα κομμάτι της, στο οποίο όλα είναι ξεκάθαρα, οι ίδιοι έχουν έναν σκοπό και η απόφασή τους παραμένει αμετάκλητη φτάνοντας σε ένα τέλος. Πολλές φορές σκληρό, παρόλα αυτά ένα τέλος. Αν δεν γίνονται ήρωες συνειδητά, λόγω αποφάσεων που έλαβαν μόνοι τους, τότε το σενάριο (εδώ παίρνει το ρόλο της μοίρας) τους οδηγεί. Γι’ αυτούς η ζωή είναι μονόδρομος, για εμάς το χάος.
Το θέμα είναι γιατί εμείς οι απλοί θεατές ταυτιζόμαστε μαζί τους. Θα μπορούσαμε να πούμε πως τα αντίθετα έλκονται, ωστόσο πιστεύω επιπλέον, πως μια ταινία μοιάζει πολύ με μια ονειροπόληση. Είναι ουσιαστικά μια πραγματοποίηση επιθυμιών. Επιθυμιών όπως ο έρωτας, η δικαιοσύνη, η δύναμη, αλλά και άλλων ηθικά ποταπών όπως είναι η εκδίκηση. Τα παραπάνω αποτελούν έναν ακόμη λόγο, που ο κόσμος ασχολείται με τους ηθοποιούς. Ο Russell Crowe ταυτίστηκε με τον Μάξιμο στον μονομάχο, η Julia Roberts με την Erin Brockovich, ο Harrison Ford με τον Indiana Jones. Δεν έχει σημασία το φύλο του ηθοποιού. Τα χαρακτηριστικά του ήρωα είναι αυτά που έλκουν.
Υπάρχουν βέβαια και οι άλλες ταινίες, συνήθως κοινωνικές, που προβάλλουν έναν χαρακτήρα της πραγματικότητας, χαμένο, με αληθινά προβλήματα, πολλές φορές χωρίς αυτοπεποίθηση. Είναι τυχαίο που τέτοιες ταινίες δεν έχουν απήχηση στο ευρύ κοινό;

---