---

Πεμ 13 Μαρ 2003

66η Απονομη Βραβειων Oscar

Η σολομώντιος λύση φέρνει τη συναίνεση

Το 1994 έμοιαζε εκ πρώτης όψεως, να είναι μιά εύκολη χρονιά για την Ακαδημία. Έχοντας μπροστά τους μια ταινία σαν τη Λιστα του Σιντλερ, ήξεραν πως απλώς θα έπρεπε να πάρουν ένα αρκετά μακρύ χαρτί, για να χωρέσουν τη λίστα των βραβείων που θα της απένειμαν. Τελικά όμως, τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά, όσο φαίνονταν στην πρώτη ανάγνωση.

Η σοδειά της χρονιάς ήταν πλούσια και είχε δίκαιες αξιώσεις. Αντίπαλοι του Σιντλερ: Τα The Piano - Μαθηματα Πιανο της Jane Campion, Philadelphia - Φιλαδελφεια με τον Tom Hanks, Jurassic Park με τα πρωτοφανή για την εποχή ειδικά εφέ, και The Fugitive - Ο Φυγας.

Ο Φυγας, δεν συγκράτησε το ενδιαφέρον του κοινού. Έσβησε σιγά σιγά , ακολουθώντας το περαστικό κύμα ενθουσιασμού, που προκάλεσαν τα αφιερώματα στον τύπο και τα ΜΜΕ, για το «ρημέηκ» μιας τηλεοπτικής σειράς, που αγαπήθηκε με πάθος, στα 60’ς. Αλλά, για όλες τις υπόλοιπες ταινίες, ήταν σαφές εξαρχής, ότι ανήκαν στο βαρύ πυροβολικό και ότι θα ήταν δύσκολο, να τις αγνοήσει κανείς, περιορίζοντας τες σε μικρά βραβεία, προκειμένου να πριμοδοτήσει τη Λιστα του Σιντλερ.

Έτσι λοιπόν, η σπαζοκεφαλιά οδήγησε στη εξής λύση : Τα βραβεία σεναρίου, Α’ και Β΄γυναικείου ρόλου δόθηκαν στα Μαθηματα Πιανο. Το όσκαρ Α’ ανδρικού ρόλου και το όσκαρ καλύτερης μουσικής σύνθεσης πήγαν στο Φιλαδελφεια, Το Jurassic Park πήρε μόνο βραβείο ειδικών εφφέ (αλλά για όλα τα υπόλοιπα που δεν πήρε, ανταμείφθηκε από τον αριθμό εισιτηρίων, που έκοψε διεθνώς). Ο Φυγαςπεριορίστηκε στο όσκαρ β’ ανδρικού ρόλου (Tommy Lee Jones) συν κάτι ψιλά. Και έτσι, η Λιστα του Σιντλερ, πήρε το όσκαρ καλύτερης ταινίας και το όσκαρ σκηνοθεσίας, ενώ συγχρόνως, σάρωσε άλλα τέσσερα βραβεία, αποκτώντας συνολικά 6 αγαλματίδια από τα 12 για τα οποία είχε προταθεί.

Η απονομή φάνηκε να ικανοποιεί τη συντριπτική πλειοψηφία κοινού και σχολιαστών, που την χαρακτήρισε ως δίκαιη. Η σολομώντιος λύση είχε βρεθεί. Άλλωστε, θα ήταν παράλογο από την πλευρά της Ακαδημίας , να αφήσει να φανεί το άδικο πρόσωπο της, τη χρονιά, που ήθελε να τιμήσει μιά ταινία σαν τη Λιστα του Σιντλερ, η οποία ήταν μιά γλαφυρή ελεγεία στον δίκαιο άνθρωπο.

Οι περισσότερες ενστάσεις που εκφράστηκαν, αφορούσαν κυρίως, το όσκαρ μουσικής επένδυσης. Συμφωνούσαν στο ότι θα έπρεπε, μάλλον να πάει στα Μαθηματα Πιανο, αντί της Λιστας του Σιντλερ. Το όσκαρ μουσικής σύνθεσης που δόθηκε στον Bruce Springsteen για το all times classic πια, Streets of Philadelpfeia, δεν αμφισβητήθηκε από κανέναν.

Η αλήθεια είναι ότι το μελοδραματικό soundtrack από τα Μαθηματα Πιανο, στοίχειωσε σε πολλά cd-players και κασσετόφωνα ανά τον κόσμο, όπως στοίχειωσε και σε πολλά πιάνο-μπαρ της Αθήνας (τις μικρές ώρες κυρίως, τότε που οι πελάτες, συγκινημένοι από το άκουσμα, ξεσπούσαν σε σιωπηλά αναφιλητά, και εξαιτίας τους, κατάπιναν αμάσητα τα ριγκατόνι τους). Ο κύβος όμως είχε ριφθεί. Και για τα υπόλοιπα, η Ακαδημία, με καλοσύνη, ευθύτητα και διακριτικότητα, παρέπεμψε την Jane Campion στις Κάννες.

Η Λίστα του Σίντλερ είναι μιά ταινία που προσπαθεί να διερευνήσει το μυστήριο της ανθρώπινης καλωσύνης, της γενναιότητας και του αλτρουϊσμού. Αναρωτιέται για τη φύση του ηρωισμού και των ηθικών επιλογών. Είναι δηλαδή μιά ταινία που επικεντρώνει το ενδιαφέρον της, στην ανάλυση της ανθρώπινης ψυχής και όχι στην καταγραφή ενός έπους. Για το λόγο, αυτό κατακτά και εκείνους που συνήθως στέκονται στην άκρη, διστακτικοί, μπροστά στο ζήλο και τη ζέση των ταινιών, που διηγούνται το Ολοκαύτωμα.

Ο Steven Spielberg μοιάζει καταρχάς, να εγκαταλείπει το μεγάλο του όπλο : την ικανότητα να εντυπωσιάζει. Δηλαδή, την ικανότητα του να υφαρπάζει, με τέμπο ταχυδακτυλουργού, το νου του κοινού του, και να τον παρασύρει δέσμιο, μέσα στο περίτεχνο και άνετο δίχτυ που υφαίνει, μέχρι να τον φτάσει στο συμπεράσμα, στο οποίο, εκείνος επιθυμεί να τον φτάσει.

Αυτή τη φορά, σαν λύκος με δορά προβάττου, γίνεται ντοκυμαντερίστας. Μοιάζει σαν, απλά, να παρακολουθεί κατά πόδας, τους ήρωες του. Αφήνει να φανεί, ότι τον ενδιαφέρει η τήρηση των ίσων αποστάσεων από τους εμπλεκόμενους χαρακτήρες. Ωστόσο, με ντρίπλες και χαμηλές πτήσεις, μεταδίδει, ατόφιο και ξεκάθαρο, το μήνυμα του. Οι θεατές συγκινούνται και συναινούν πλήρως, χωρίς να αισθανθούν ούτε στιγμή, ότι υπέκυψαν σε κάποιο κήρυγμα. Για όλα αυτά, πήρε δικαίως το όσκαρ καλύτερης ταινίας και το όσκαρ σκηνοθεσίας .

Ο Janusz Kaminski υπογράφει τη φωτογραφία στο έργο, που είναι όλο, ασπρόμαυρο. Αυτό εκ πρώτης όψεως, μοιάζει να αποτελεί «ρετσινιά» για μιά τόσο πολυδάπανη παραγωγή. Το να ζητάς από το Χόλλυγουντ να λάβει θέση απέναντι σε ένα τέτοιο ταμπού, είναι σα να ζητάς από ένα παγώνι, να σου μιλήσει για τα πόδια του.

Φαίνεται όμως, ότι το ασπρόμαυρο, τελικά συνάδει με τη λύπη, που φέρει το έργο. Επίσης, αποδίδει με ρεαλισμό το φόντο, στο οποίο κινούνται οι ήρωες, καθώς παραπέμπει σε επίκαιρα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Συγχρόνως, αποδεικνύεται ότι δεν είναι και εντελώς ασπρόμαυρο. Ο Kaminski είχε προσθέσει μιά ανεπαίσθητη ποσότητα χρώματος, που έκανε την εικόνα να αποκτά βάθος, να γίνεται υγρή, δραματική και στενάχωρη, όπως θα ήταν αν, η ομίχλη, που σκέπαζε μονίμως το στρατόπεδο συγκεντρώσεως, προερχόταν από την εξάτμιση των δακρύων των πρωταγωνιστών και των θεατών. Γι αυτήν την επιμέλεια και την καινοτομία, η Ακαδημία του έδωσε, με μεγάλη ευχαρίστηση το Όσκαρ Φωτογραφίας. Η διάρκεια της ταινίας ήταν τρεις ώρες και επτά λεπτά. Για να κρατήσεις αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού για τόση ώρα, σημαίνει ότι έχεις δουλέψει πολύ -και όταν λέμε πολύ, εννοούμε εξαντλητικά- και στο μοντάζ. Αυτό φάνηκε εύκολα και έτσι, η Λίστα του Σίντλερ πήρε και το όσκαρ για το μοντάζ. Ο John Williams, πήρε όσκαρ για τη μουσική επένδυση της ταινίας, που ήταν πραγματικά διακριτική, και άλλο τόσο υποβλητική. Τέλος, η ταινία πήρε και το όσκαρ για τα κοστούμια, στρατιωτικών και αιχμαλώτων, αλλά και για τα καλοραμένα παλτά, με τους γούνινους γιακάδες, που φορούσε ο Σιντλερ. Καμία ένσταση; Ε, αφού με πιέζετε!!! Ίσως να αδικήθηκε και λίιιιιιιιιιιιιγο. Ο Ralph Fiennes, για πρώτη φορά ως απάνθρωπος, μάλλον, άξιζε το βραβείο β’ ανδρικού ρόλου περισσότερο, απ’ ότι ο Tommy Lee Jones στο Φυγα.

Τα Μαθήματα Πιάνου έδειξαν με πολύ ξεκάθαρο και εύστοχο τρόπο, ότι η σκληρότητα και η απαίτηση, είναι αναπόσπαστα στοιχεία της ρομαντικής ψυχής. Έδειξαν επίσης ότι η ρομαντική ψυχή μπορεί να ξεφύγει από την ηττοπαθή και εύθραυστη φύση της και να τα διεκδικήσει όλα, ή, τίποτα. Αυτό, άξιζε το όσκαρ σεναρίου. Συγχρόνως, η Holly Hunter αποφάσισε να ακολουθήσει το πιό δύσκολο δρόμο για την ερμηνεία του ρόλου της. Έσφιγγε με δύναμη τα δόντια. Συγκρατούσε τα χείλη, ώστε να μην παραμορφώνονται από το σφίξιμο των δοντιών. Ταυτόχρονα, με τα μάτια της, εκτόξευε μύδρους, τόφους και λάβα. Όταν "μιλούσε", ακουγόταν εντελώς κοφτή, αλλά και άλλο τόσο, αισθαντική. Ήταν εκπληκτική και γι αυτό πήρε το όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου. Η (ενδεκάχρονη τότε) Anna Paquin, που υποδυόταν την κόρη της Campion, κινήθηκε ακριβώς στον αντίποδα του ρόλου, που ερμήνευσε η κινηματογραφική μητέρα της. Ανέμελη, αθώα, αδιάφορη, ευπροσήγορη και ανυποψίαστη, οδήγησε τη μητέρα της στην καταστροφή και τον εαυτό της, στο όσκαρ Β΄γυναικείου ρόλου.

Ο Τομ Χανκς με το ρόλο του στο Philadelphia, αποφάσισε να προβάλει ένα πρόσωπο εντελώς άλλο, από εκείνο που είχε συνηθίσει να δείχνει τον εαυτό του στο κοινό. Μεταπήδησε από τη ασεξουαλικότητα, επιπέδου ενός καρτούν, την οποία είχε σχεδόν με κόπο διατηρήσει μέχρι τότε, στη βαρυθυμία ενός ομοφυλόφιλου, που πάσχει από AIDS και αγωνίζεται για τα δικαιώματα του, στον εργασιακό τομέα. Και όλα αυτά συνέβαιναν το 1993, δηλαδή μιά εποχή, που το θέμα της ταινίας αντιμετωπιζόταν με τρόμο, προκατάληψη και ανησυχία. Ήταν ένα σάλτο, που θα μπορούσε εύκολα, να αποδειχθεί μετέωρο, αν όχι μορτάλε. Άλλωστε η ίδια η ταινία πέρασε από πολλά και πολύ λεπτά κόσκινα. Δίχασε όσους ασχολούνταν με τον κινηματογράφο, όσους έβλεπαν κινηματογράφο, αλλά και όσους ασχολούνταν με το θέμα του AIDS και τις παράλληλες, ηθικές πλέον, απώλειες που προκαλούσε. Τελικά όμως, κατάφερε να βρεί, όχι μόνο τις ισορροπίες, που θα του επέτρεπαν να πάρει το κοινό με το μέρος του, αλλά και να αποσπάσει το όσκαρ Α’ ανδρικού ρόλου, που προετοίμασε το έδαφος για τη μεγάλη επόμενη επιτυχία του, μόλις ένα χρόνο μετά, το Forrest Gump.

Όσο για το Jurassic Park, τί να πώ; Μήπως έκτοτε, κάθε φορά που βλέπετε λακκουβίτσα με νερό στο οδόστρωμα, φέρνετε στο μυαλό σας και το τράνταγμα από την πατούσα του Τυρρανόσαυρου που πλησιάζει;


Αναλυτικά τα Oscar και οι υποψηφιότητες της 66ης Απονομής:

Η τελeτή έγινε στο Dorothy Chandler Pavilion, L.A. County Music Center, Los Angeles, California, USA. Την τελετή παρουσίασε η Whoopi Goldberg.

Καλύτερης Ταινίας
Νικητής:
Schindler`s List (1993) - Steven Spielberg; Gerald R. Molen; Branko Lustig

Υποψήφιοι:
Fugitive, the (1993) - Arnold Kopelson
In the Name of the Father (1993) - Jim Sheridan
Piano, The (1993) - Jan Chapman
Remains of the day, The (1993) Mike Nichols; John Calley; Ismail Merchant

Α’ Ανδρικού Ρόλου
Νικητής:
Philadelphia (1993) – Tom Hanks

Υποψήφιοι:
In the Name of the Father (1993) - Daniel Day-Lewis
Remains of the day, The (1993) - Anthony Hopkins
Schindler`s List (1993) - Liam Neeson
What’s Love Got to Do with It (1993) – Laurence Fishburne

Α’ Γυναικείου Ρόλου
Νικητής:
Piano, The (1993) – Holly Hunter

Υποψήφιοι :
Remains of the day, The (1993) – Emma Thompson
Shadowlands (1993) – Debra Winger
Six degrees of separation (1993) – Stockard Channing
What’s Love Got to Do with It (1993) – Angela Basset

Β’ Ανδρικού Ρόλου
Νικητής:
Fugitive, the (1993) – Tommy Lee Jones

Υποψήφιοι:
In the line of fire (1993) – John Malkovich
In the name of the father (1993) – Pete Postlethwaite
Schindler’s List (1993) – Ralph Fiennes
What’s eating Gilbert grape (1993) – Leonardo DiCaprio

Β’ Γυναικείου Ρόλου
Νικητής:
Piano, the (1993) – Anna Paquin

Υποψήφιοι:
Age of Innocence, The (1993) – Winona Ryder
Fearless (1993) – Rosie Perez
Firm, the (1993) – Holly Hunter
In the Name of the Father (1993) – Emma Thompson

Σκηνοθεσίας
Νικητής:
Schindler’s List (1993) – Steven Spielberg

Υποψήφιοι:
In the Name of the Father (1993) – Emma Thompson
Piano, the (1993) – Jane Campion
Remains of the day, The (1993) – James Ivory
Short Cuts (1993) – Robert Altman

Πρωτότυπου Σεναρίου
Νικητής:
Piano, the (1993) – Jane Campion

Υποψήφιοι:
Dave (1993) – Garry Ross
In the line of fire (1993) Jeff Maguire
Philadelphia (1993) – Ron Nyswaner
Sleepless in Seattle (1993) – Nora Epfron; David S. Ward; Jeff Arch

Διασκευασμένου Σεναρίου
Νικητής:
Schindler’s list (1993) – Steven Zaillian

Υποψήφιοι:
Age of innocence, The (1993) – Jay Cocks; Martin Scorsese
In the name of the father (1993) – Terry George; Jim Sheridan
Remains of the day, The (1993) – Ruth Prawer Jhabvala
Shadowlands (1993) – William Nicholson (I)

Φωτογραφίας
Νικητής:
Schindler’s list (1993) – Janusz Kaminski

Υποψήφιοι:
Ba wang bie ii (1993) – Changwei Gu
Fugitive, the (1993) – Michael Chapman (I)
Piano, the (1993) – Stuart Dryburgh
Searching for Bobby Fischer (1993) – Conrad L. Hall

Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης
Νικητής:
Schindler’s list (1993) – Allan Starski; Ewa Braun

Υποψήφιοι:
Addams Family Values (1993) – Ken Adam; Marvin March
Age of innocence, the (1993) – Dante Feretti; Robert J. Franco
Orlando (1992) – Ben Van Os; Jan Roelfs
Remains of the day, The (1993) – Luciana Arrighi. Ian Whittaker

Κοστουμιών
Νικητής:
Age of Innocence, The (1993) - Gabriella Pescucci

Υποψήφιοι:
Orlando (1992) - Sandy Powell (II)
Piano, The (1993) - Janet Patterson
Remains of the Day, The (1993) - Jenny Beavan; John Bright (II)
Schindler`s List (1993) - Anna B. Sheppard

Μοντάζ
Νικητής:
Schindler`s List (1993) - Michael Kahn (I)

Υποψήφιοι:
Fugitive, The (1993) - Dennis Virkler; David Finfer; Dean Goodhill (II); Don Brochu; Richard Nord; Dov Hoenig
In the Line of Fire (1993) - Anne V. Coates
In the Name of the Father (1993) - Gerry Hambling
Piano, The (1993) - Veronika Jenet

Οπτικών Εφέ
Νικητής:
Jurassic Park (1993) - Dennis Muren; Stan Winston; Phil Tippett; Michael Lantieri

Υποψήφιοι:
Cliffhanger (1993) - Neil Krepela; John Richardson (II); John Bruno (I); Pamela Easley
Nightmare Before Christmas, The (1993) - Pete Kozachik; Eric Leighton; Ariel Velasco-Shaw; Gordon Baker

Μακιγιάζ
Νικητής:
Mrs. Doubtfire (1993) - Greg Cannom; Ve Neill; Yolanda Toussieng

Υποψήφιοι:
Philadelphia (1993) - Carl Fullerton; Alan D`Angerio
Schindler`s List (1993) - Christina Smith; Matthew W. Mungle; Judith A. Cory

Τραγουδιού
Νικητής:
Philadelphia (1993) - Bruce Springsteen
- Για το τραγουδι "Streets of Philadelphia".

Υποψήφιοι:
Beethoven`s 2nd (1993) - Carole Bayer Sager; James Ingram (I); Clif Magness
- Για το τραγουδι "The Day I Fall in Love".
Philadelphia (1993) - Neil Young (I)
- Για το τραγουδι "Philadelphia".
Poetic Justice (1993) - Janet Jackson; James Harris III; Terry Lewis (III)
- Για το τραγουδι "Again".
Sleepless in Seattle (1993) - Marc Shaiman (music); Ramsey McLean (lyrics)
- Για το τραγουδι "A Wink and a Smile".

Μουσικής Σύνθεσης
Νικητής:
Schindler`s List (1993) - John Williams

Υποψήφιοι:
Age of Innocence, The (1993) - Elmer Bernstein
Firm, The (1993) - Dave Grusin
Fugitive, The (1993) - James Newton Howard
Remains of the Day, The (1993) - Richard Robbins

---