The Maltese Falcon (1941)

ΠΛΟΚΗ: Οταν ο ιδιωτικός ντεντέκτιβ Sam Spade (Humphrey Bogart) και ο συνεταίρος του Miles Archer (Jerome Cowan) αναλαμβάνουν να βρουν την αδελφή της ομορφούλας Brigitte O` Shaughnessy (Mary Astor) και το ίδιο βράδι ο Miles σκοτώνεται από πολλαπλούς πυροβολισμούς, ο Sam καταλαβαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά στην υπόθεση. Οχι μόνο η Brigitte του λέει ψέματα και μισόλογα, αλλά στην υπόθεση εμφανίζεται κάποιος Joel Cairo (Peter Lorre), που αφού απειλεί τον Sam αναζητώντας ένα "αγαλματάκι" τις τρώει άγρια από τον Sam, στον οποίο τελικά...αναθέτει την ανεύρεση του αγάλματος έναντι αμοιβής. Δεν τελειώνουν όμως εκεί οι επιπλοκές, καθώς ο Sam αναγκάζεται να έρθει σε επαφή με τον μεγαλοπαράγοντα Casper Gutman (Sydney Greenstreet), ο οποίος -και αυτός- είναι αποφασισμένος να βρεί το αγαλματάκι...

Ολοι τους τελικά έχουν μεταξύ τους κάποια σχέση. Ετσι όταν ο πλοίαρχος ενός ασιατικού πλοίου καταφτάνει γεμάτος τρύπες στο γραφείο του Sam, κουβαλώντας το περίφημο αγαλματάκι, ο Sam θεωρεί ότι τελείωσαν τα βάσανα του. Ενώ προσπαθούν να βρουν πώς θα απαλλαγούν από τους μπάτσους που θέλουν να φορτώσουν κάπου όλους αυτούς τους φόνους, αποδεικνύεται ότι το αγαλματάκι είναι μούφα, αλλά και η πραγματική αλήθεια για τον ρόλο της Brigitte O` Shaughnessy....

ΚΡΙΤΙΚΗ: Τι μπορεί να πει κανείς για αυτό το έργο, πέραν του ότι ουσιαστικά "ξεκίνησε" το νουάρ [βλ. "ΣΙΝΕΜΑ", τεύχος ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016, σελίδα 085], ή, ότι ο μεγάλος σκηνοθέτης John Huston κατάφερε μέσα σε 2 ώρες να φέρει τα πάνω-κάτω σε μία διεθνή κομπίνα, οπου κανείς δεν είναι καλός, κανείς δεν είναι αγνός και όλοι κουβαλάνε σκελετούς στις ντουλάπες τους! Το γεγονός ότι οι τρείς τεράστιοι ηθοποιοί Bοgart, Greenstreet και Lorre βρέθηκαν για πρώτη φορά μαζί (και θα επακολουθούσαν πολλές άλλες, η μεγαλύτερη από όλες στο περίφημο CASABLANCA το 1942) καταδεικνύει την προσοχή που απέδωσε ο Huston στην χρησιμοποίηση του καλύτερου ταλέντου της εποχής για την δημιουργία της ταινίας- η οποία του το ανταπέδωσε, θεωρούμενη ως μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών!

Εντύπωση μου έκανε εκεί που ο Sam ξυλοφόρτωσε τον Cairo και άρχισε να ψάχνει τα πράγματα του, βρήκε ότι ο Cairo είχε διαβατήριο του "Βασιλείου της Ελλάδος", υπογραμμένο από κάποιον "Philetius Kontopulos". Καθώς μάλιστα η διαμάχη για την κατοχή του αγάλματος εξελίσσεται στην Κωνσταντινούπολη, υπάρχει και άλλος έλληνας, κρίκος της αγοραπωλησίας, ο εμπορος Κωνσταντινίδης. Εντέλει εκείνη την ταραγμένη εποχή, η Ελλάδα έπαιζε ρόλο στα Βαλκάνια και στις απανταχού κομπίνες...

Το έργο διαθέτει όλα τα στοιχεία του νουάρ: Μπάτσους που δέρνουν τους υπόπτους, γυναίκες-φίδια (που υπόσχονται αγάπες και πυροβολάνε με 45άριαμ άλιστα η Astor διεκδικεί εδώ το "βραβείο" τηςν 1ης γυναίκας femme fatale των νουάρ...), εξαιρετικό σενάριο, "δηλητηριώδεις" ατάκες (όπως εκεί που ο Spade είναι έτοιμος να "στείλει" την O` Shaughnessy στον θάνατο, και της λέει: #1217...Αν σε κρεμάσουν, θα σε θυμάμαι αιώνια!", και τέλειες ερμηνείες, με αυτή -κατα την γνώμη μου- του Sydney Greenstreet να είναι ανεπανάληπτη:

Ο Greenstreet, με την περίπλοκη ομιλία του, τα καλαμπούρια του και τον αριστοκρατικό του τρόπο, ήταν ένας μέγιστος ηθοποιός, εντελώς κατάλληλος για τους ρόλους του κακού, συνωμοτικού τύπου, που δεν δίσταζε, ούτε είχε όσιο ή ιερό...

Βέβαια, ούτε ο Bogart υστερεί σαν σκληρός ντεντέκτιβ, ή, ο Peter Lorre σαν το ερπετό, που προπαθεί να χωθεί στην δουλειά, για να ευχαριστήσει τον Greenstreet...Στην κυριολεξία, μία συνεργασία ηθοποιών 100 μεγατόνων! Παρόλο, που η ταινία είναι σχεδον "ταμά" remake της ομώνυμης του 1931, υπερτερεί σε πολλά σημεία, όπες η ερμηνείες, η παρουσίαση των χαρακτήρων, αλλά και η κάπως καθαρότερη εξέλιξη της πλοκής.

Συμπερασματικά, είναι μία σπουδαία ταινία, με ασύλληπτες ηθοποιίες, με σκοτεινή πλοκή και με εγκεφαλική δράση! Τέλεια![ΚΓΠ 8/11/2013][ΚΓΠ 27012016][ΚώσταςΚΓΠ12042017][ΚώσταςΚΓΠ20220509](10/10)