---

Αλέξης Ζορμπάς (1964) - Μεταφρασμένος Τίτλος: Zorba the Greek - Γνωστό και ως: Ζορμπάς ο Ελληνας
Δραματική | 142' |
	Πρεμιέρα στην Ελλάδα: Πεμ 17 Δεκ 1964 Ημερομηνία κυκλοφορίας DVD: 22/2/2005 Ημερομηνία κυκλοφορίας BluRay: 11/5/2012 Χρώμα: Ασπρόμαυρο Ήχος: Mono Γλώσσα: Αγγλικά - Ελληνικά
	Δημοτικότητα: n/a Αξιολόγηση:    (8.10/10) Aντιφατικότητα ψήφων:
- Υπότιτλος: Ζωή. Πόθος. Αγάπη. Ζορμπάς. - Gallery:

---

- Κριτική από το Cine.gr:

Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2011

Η ταινία Αλέξης Ζορμπάς, που γυρίστηκε στην Κρήτη το 1964 και βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, αποτελεί σίγουρα μια από τις καλύτερες ταινίες του παρελθόντος και μια από τις καλύτερες που γυρίστηκαν στη χώρα μας. Σίγουρα αποτελεί μια ελληνική παραγωγή, αλλά ο υπογράφων πιστεύει ότι η ποιότητά της (πέρα από την υπογραφή του Κακογιάννη και τη μουσική του Θεοδωράκη) οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην «εξωτερική» χείρα βοηθείας. Και κυρίως πιστεύει ότι η επιτυχία της οφείλεται στον μεγάλο πρωταγωνιστή που ακούει στο όνομα Anthony Quinn. Περαιτέρω σχόλια για την ταινία δεν θα γράψω, διότι πιστεύω ότι —αν όχι όλοι— οι περισσότεροι την έχετε δει (να πω την αμαρτία μου, την είδα ολόκληρη για πρώτη φορά σήμερα!). Θα ήθελα να εκθειάσω πάντως τον κύριο Quinn, ο οποίος περνάει σαν οδοστρωτήρας από την ταινία και την κάνει όλη δικιά του· της δίνει πνοή, χιούμορ και συγκίνηση. Κρίμα για τον Alan Bates που είχε εξαρχής έναν παθητικό χαρακτήρα να ερμηνεύσει απέναντι στην πληθωρικότητα του Ζορμπά. Απίστευτος λοιπόν ο Quinn, τον οποίο έχουμε δει να ερμηνεύει αμερικανό χορευτή, μεξικανό επαναστάτη, Ιταλό μπρατσαρά, Εβραίο κακοποιό, Άραβα πολεμιστή, Γάλλο ζωγράφο και φυσικά Έλληνα, όλους πάντα με την ίδια ευκολία! Σημειώνουμε, για την ιστορία, ότι ήταν μεξικανικής καταγωγής.

Ζήσης Μπαρτζώκας (5Χ5 on Classic by Zisis: An Oscar for a Supporting Lady)

---

Τρίτη 2 Αυγούστου 2005

ZORBA THE GREEK – ΑΛΕΞΗΣ ΖΟΡΜΠΑΣ

25 λέξεις – Ελληνοβρετανός διανοούμενος αποφασίζει να κάνει ένα μακρύ ταξίδι αναζήτησης, στην πατρίδα του πατέρα του, την Κρήτη, ένα ταξίδι στο οποίο θα γνωρίσει τον άνθρωπο που θα αλλάξει ολόκληρο τον τρόπο σκέψης του. Τον Αλέξη Ζορμπά.

Στο Ράφι – Μια διαδρομή μέσα στην ανθρώπινη ψυχή του καθαρόαιμου έλληνα, όπως καταγράφηκε πριν από σαράντα και πλέον χρόνια στο σελιλόιντ και αποτελεί το σήμα κατατεθέν της φυλής μας, έκτοτε σε κάθε γωνιά της γης. Το συρτάκι και ο θρήνος, η καλή καρδιά και η ματαιοδοξία, η φαντασία και η παθιασμένη εκδίκηση, το γαλάζιο του Αιγαίου και το κατάμαυρο του πένθους, συνθέτουν έναν πολύχρωμο καμβά που πάνω τους είναι ζωγραφισμένα όλα εκείνα τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την χώρα μας. Την κοιτίδα του πολιτισμού. Γραμμένο από την επαναστατημένη πένα του Καζαντζάκη και δραματοποιημένο από τον σημαντικότερο των δημιουργών μας, Μιχάλη Κακογιάννη, το όνειρο του Ζορμπά, ήταν, είναι και θα είναι ο καθρέφτης του τι μπορεί να προσφέρει στον μάταιο τούτο κόσμο ο Έλληνας. Να καταστρέψει τα πάντα μονομιάς, χάρη στην υπερφίαλη επιμονή του και ταυτόχρονα να χορεύει διασκεδάζοντας το κατόρθωμα του…


Ο Μπέιζιλ, ένας νεαρός συγγραφέας, βάζει σκοπό του να ταξιδέψει στην Κρήτη, το νησί καταγωγής του πατέρα του, προκειμένου να δει από κοντά ένα κτήμα που κληρονόμησε, το οποίο υποτίθεται έχει ενδιαφέρον μεταλλευτικά υπέδαφος. Μια χρονική καθυστέρηση στην αναχώρηση του πλοίου χάρη στην κακοκαιρία, θα τον φέρει κοντά σε έναν τυχοδιωκτικού ύφους ταξιδιώτη, τον Αλέξη Ζορμπά, ο οποίος θα τον πείσει να τον πάρει στην δούλεψη του για να τον βοηθήσει στο μεταλλείο. Η παλαιών αρχών κωμόπολη αποξαρχής δεν θα φανεί φιλόξενη για τους δύο άντρες, αφού κανείς ντόπιος δεν θα αντιληφθεί το φιλόδοξο σχέδιο τους, έχοντας περισσότερο να ασχοληθούν με τα ζητήματα που καίνε την κλειστή κοινωνία: Την ξεπεσμένη φαντασιόπληκτη αριστοκράτισσα που διατηρεί ένα ετοιμόρροπο ξενοδοχείο, την χήρα που πρέπει επειγόντως να διαλέξει έναν άντρα στο μοναχικό πλάι της, τον παλικαρά του χωριού που προβληματίζεται τόσο για την στάση του ερωτοκτυπημένου γιου του.

Ανάμεσα στην σχέση του δίχως έμπνευση συγγραφέα και του Ζορμπά, παρεμβάλλονται διαρκώς δευτερεύουσες ιστορίες, χαρακτηριζόμενες περισσότερο από την ευρύτατη υπερβολή που επέδειξε στα έργα του ο Καζαντζάκης για την ράτσα του Έλληνα. Είναι απόλυτα βέβαιο πως η φιλοσοφία του χωριού – και δη του ορεινού Κρητικού – δεν είναι κατά απόλυτη τιμή και αυτή που απεικονίζει του έλληνες σαν λαό. Η φωτογραφία οποιασδήποτε στιγμής όμως του Ζορμπά περιλαμβάνει τα περισσότερα από τα υλικά που είναι φτιαγμένη η ελληνική μαγιά, παρουσιάζοντας τόσο επιτυχημένα τα κομμάτια του εσωτερικού κόσμου που μας χαρακτηρίζουν.

Όλα αυτά βέβαια θα ήταν απλές σημειώσεις σε ένα χαρτί αναφερόμενες σε μια ταινία που «απλά κάποτε υπήρξε» αν στον πρωταγωνιστικό ρόλο δεν υπήρχε ο μοναδικός Anthony Quinn, ο άνθρωπος που στην κυριολεξία υπήρξε για να μεταφερθεί στον κινηματογράφο το βιβλίο του μεγάλου Κρητικού συγγραφέα. Ο Κακογιάννης έχοντας στην διάθεση του ελάχιστα χρήματα είναι η αλήθεια, αποφάσισε να ρίξει το βάρος στην παρουσία του ήδη αναγνωρισμένου Μεξικάνου (με την ελληνική καρδιά) φροντίζοντας όμως οι δεύτεροι ρόλοι να είναι εξίσου μελετημένοι, άσχετα αν οι ηθοποιοί δεν είχαν τόσο μεγάλη αναγνωρισιμότητα. Έτσι τον μπερδεμένο και σε πολλές στιγμές αναποφάσιστο Μπέιζιλ ερμηνεύει ο μετέπειτα πολύ σημαντικός βρετανός ηθοποιός Sir Alan Bates, την κυνηγημένη από την κοινωνία και την μοίρα μαυροντυμένη Χήρα η πολύ σπουδαία Ειρήνη Παππά, ενώ τον χαρακτηριστικά δυναμικό Μαυραντώνη παίζει ο καταξιωμένος Γιώργος Φούντας. Ξεχωριστή η παρουσία της Lila Kedrova ως ψυχικά διαταραγμένης μαντάμ Ορτάνς, ρόλος που χάρισε στην Ρωσίδα ηθοποιό το Όσκαρ γυναικείου ρόλου υποστήριξης, αλλά και των διάσημων πλέον Σωτήρη Μουστάκα(ο κουζουλός του χωριού), Γιώργου Βογιατζή και Τάκη Εμμανουήλ (ως αγριεμένων βρακοφόρων Κρητικών). Δυστυχώς για τον Quinn, η συγκλονιστική ερμηνεία του που στιγμάτισε ολόκληρη την καριέρα του, ουδέποτε επιβραβεύτηκε με κάποιο μεγάλο βραβείο, μια καταφανέστατη αδικία ειδικά στα Oscars που το άγαλμα απέσπασε ο γλυκανάλατος Rex Harrison για το Ωραία μου Κυρία

Μια ταινία που στάθηκε τροχοπέδη και στην διεθνή (υπερ)αναγνώριση του Κακογιάννη, αφού για ελάχιστους ψήφους και παντελώς άδικα η ταινία με την Audrey Hepburn δεν τον άφησε να χαρεί το Oscar σκηνοθεσίας που δικαιούτο απολύτως. Αδικία, για την οποία και ο ίδιος ο μεγάλος μας δημιουργός έχει εκφραστεί με πικρία πολλές φορές στο παρελθόν αλλά και στον σχολιασμό που συνοδεύει το φιλμ.

Disc – Με αφορμή τα σαραντάχρονα από την πρώτη κυκλοφορία του Ζορμπά στις αίθουσες, η Fox που υπήρξε ο διανομέας της ταινίας στην Αμερική, κυκλοφορεί ένα συλλεκτικής αξίας DVD, με πολύ ικανοποιητικά τεχνικά στοιχεία αλλά και εκπληκτικής σπανιότητας ανέκδοτα μέχρι τώρα πρόσθετα. Το όλο πακέτο δεν δείχνει και πολύ ελκυστικό, ούτε δείχνει πως στο εσωτερικό του υπάρχει ένα εισαγόμενο δισκάκι υψηλών δυνατοτήτων. Το μενού, στατικό και αναμενόμενο απεικονίζει την φιγούρα του Ζορμπά στην χορευτική πόζα με την οποία έμεινε στην ιστορία, οδηγεί τον θεατή στην επιλογή των σάουντρακς αλλά και στα πλούσια για τα χρόνια της παραγωγής extras.

Η εικόνα είναι επεξεργασμένη και όμορφα δοσμένη σε ασπρόμαυρο κάδρο αναμορφικό 1.85/1, που είναι λογικό να αντιμετωπίζει μερικά προβλήματα λόγω της πολυκαιρίας. Ειδικά τα πλάνα που ο φωτισμός δεν είναι και ο καλύτερος, τα φόντα αποκτούν pixilation υφή, που χαλά ελαφρώς την καλή άποψη που δημιουργούν η άριστη φωτογραφία του Walter Lassaly και τα σκηνικά του Βασίλη Φωτόπουλου, αμφότεροι κάτοχοι Όσκαρ για την δουλειά τους. Ηχητικά δεν υπάρχει κάτι το ξεχωριστό, με την στερεοφωνική μπάντα να μπουκώνει όταν αυξάνει η ένταση αλλά και όταν το περίφημο μουσικό θέμα που χαρακτήρισε τον ελληνισμό απ άκρη σε άκρη της υφηλίου, δια χειρός Μίκη Θεοδωράκη, προσπαθεί να γεμίσει τα ηχεία. Ο σχολιασμός από τον Κακογιάννη και τον ειδικό σχολιαστή του έργου του Καζαντζάκη Δημήτριου Λιάππα, είναι άκρως ενδιαφέρον, αφού ο δημιουργός του Ζορμπά, θυμάται σημαντικές ανέκδοτες στιγμές που έζησε κατά την διάρκεια των γυρισμάτων.

Τα πρόσθετα που γεμίζουν τον δίσκο αφορούν σε ένα 50λεπτο αφιέρωμα στο ανεξάντλητο έργο του πολύ μεγάλου Anthony Quinn, σε ένα μικρό φιλμάκι από την – σχετικά κιτς, ελέω τσολιάδων - πρεμιέρα του φιλμ στα Ηλύσια Πεδία, σε αποσπάσματα από τα γυρίσματα αλλά και σε μερικές φωτογραφίες προφανώς από το αρχείο του ίδιου του δημιουργού. Συλλεκτικό απόκτημα και μάλιστα σε ιδιαίτερα χαμηλή τιμή από την Odeon!

Μμμμ… - Ο Ζορμπάςείναι μια από τις ταινίες στις οποίες στηρίζει ακόμη την ύπαρξη του – παρουσιάζοντας τελικά αθλιότητες επιπέδου Safe Sex και Τεστοστερόνη– ο ελληνικός κινηματογράφος, χάρη στην τεράστια απήχηση που είχε μέχρι τα πέρατα του γνωστού μας κόσμου. Παρόλη την δραματική του υφή η χορευτική κατάληξη στην αμμουδιά της Κρήτης, δείχνει το κυριότερο στοιχείο της ταυτότητας μας. Έχει ο Θεός…

ΕΙΚΟΝΑ – (6/10) ΗΧΟΣ –(5/10) EXTRAS – (6/10) ZORBA THE GREEK –(8/10)

Γιώργος Ζερβόπουλος (CineDVD)

Αυτή τη στιγμή δεν είστε συνδεδεμένος. Συνδεθείτε ή κάντε εγγραφή για να σχολιάσετε.