---

Ararat (2002)
Δραματική | 115' |
	Πρεμιέρα στην Ελλάδα: Παρ 17 Ιαν 2003 Ημερομηνία κυκλοφορίας DVD: 26/8/2003 Διανομή: AMA Films Χρώμα: Έγχρωμο Ήχος: DTS (Digital Theater Sound) Γλώσσα: Αγγλικά - Γαλλικά - Αρμενικά - Τουρκικά
	Δημοτικότητα: n/a Αξιολόγηση:    (7.72/10) Aντιφατικότητα ψήφων:
- Υπότιτλος: Σ`έναν κόσμο γεμάτο από ψέμα, πώς μπορείς να καταλάβεις ποιος λέει την αλήθεια;

---

- Κριτική από το Cine.gr:

Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2006

Ο Atom Egoyan χρησιμοποιεί την κατασκευή της «ταινίας μέσα στην ταινία», για να προπαγανδίσει την ανάγκη αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων. Ο Ράφι είναι οδηγός σε εταιρία παραγωγής ταινίας με το επίμαχο θέμα. Μετά το τέλος των γυρισμάτων, πιάνεται στο τελωνείο να κουβαλάει μια τσάντα με κόπιες, ψηφιακές κασέτες και ένα μυστικό. Η διαδικασία της αποκάλυψής του συντελείται, φυσικά, μέσω της επιστροφής στις ρίζες. Καλός και άγιος ο σκοπός του Egoyan, που δε φτάνει όμως για να… αγιάσει και μια μετριότατη ταινία, φτιαγμένη εξ ολοκλήρου για να διατρανώσει μια ιστορική αλήθεια. Η επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως, αλλά και ανίας για όσους δε μαθαίνουν τίποτα καινούργιο.

Βαθμολογία: (4.5/10)

Κωνσταντίνος Σαμαράς (Cine Tv)

---

- ΜΗ ΜΕ ΛΕΣ BRAVEHEART

Ενας Αρμενιος σκηνοθετει τη γενοκτονια των ομοεθνων του απο τους Οθωμανους Τουρκους – ενα λησμονημενο ιστορικο γεγονος που ειχε ως θυματα ενα εκατομμυριο αθωες ψυχες. Θα περιμενε κανεις το μισος να διαβρεχει καθε σκηνη της οθονης, ενα δυνατο πολιτικο δραμα, μια εντονη κατακραυγη κατα της διεθνους κοινοτητας που σε αντιθεση με αλλα παρομοια εγκληματα κατα της ανθρωποτητας εχει επιτρεψει να αφαιρεθει απο την μνημη του συγχρονου κοσμου αυτη η μαυρη σελιδα της ιστοριας. Κι ομως. Τιποτε απο τα παραπανω δε συμβαινει στο Ararat του Atom Egoyan. Για ακομη μια φορα, ακολουθωντας πιστα τα βηματα που χαραξαν τοσο το «Γλυκο Πεπρωμενο» οσο και «Το ταξιδι της Φελιτσια» επικεντρωνεται στη σκιαγραφηση των χαρακτηρων και του μικροκοσμου τους, αφηνοντας την βασικη ιστορια να λειτουργει ως οδηγος – μπουσουλας στις ψυχολογικες τους μεταπτωσεις.

Στη συγκεκριμενη περιπτωση η αφηγηματικη γραμμη επιτρεπει στο σκηνοθετη να αποστασιοποιηθει απο το ιστορικοπολιτικο ζητημα που εγειρει το κεντρικο του θεμα. Καταγραφοντας την πλοκη στη βαση μιας αφηγησης για μια ταινια γυρω απο τη γενοκτονια, ο Egoyan αποτραβιεται –οχι ενα- αλλα δυο βηματα απο το συνδετικο κρικο που τον ενωνει με το στορι. Για να γινουμε πιο ακριβεις, ο Raffi (David Alpay) ταξιδευει στην Αρμενια για να προσθεσει μερικες αυθεντικες εικονες σε ενα ντοκυμανταιρ με θεμα τη γενοκτονια, αλλα κυριως για να κατανοησει την επαναστατικη φυση του πατερα του που τον οδηγησε στο θανατο. Στην επιστροφη καταληγει ανακρινομενος στο τελωνειο και αναγκαζεται να εξιστορησει τα γεγονοτα που τον οδηγησαν πισω στην πατριδα. Με αυτον τον τροπο το βαρος της αφηγησης γλιστραει απο τα χερια του σκηνοθετη και μεταφερεται στον ηρωα της ταινιας.

- THE ONE PIECE PUZZLE

Ειπα ηρωα; Λαθος. Ενα απο τα στοιχεια που χαρακτηριζει το εργο του Egoyan ειναι το οτι διαθετει μια πληθωρα ηρωων, η μαλλον, κανεναν συγκεκριμενο ηρωα. Στο σεναριακο παζλ αναμειγνυεται ενα πληθος ατομων που διαδραματιζουν απο εναν μικρο ρολο στην πολυπολιτισμικη παλετα του. Ο Egoyan στηριζει επανω τους την εσωτερικη του αναγκη για διαλογο και αντιπαραθεση, καθως καθε μελος της μεγαλης του φιλμικης οικογενειας διαθετει το θεματικο του διδυμο που λειτουργει ως «ψυχικος καθρεπτης» για να αποκαλυφθουν ακομα και οι πιο μυχιες, βουβες εσωτερικες του παραστασεις.

- ΥΠΟΓΕΙΑ ΡΕΥΜΑΤΑ

Ωστοσο πισω απο τα καρε καθε προσωπικης ιστοριας, βρισκεται η σκια του Egoyan που εντεχνα κλεινει το ματι στο θεατη, επιτρεποντας στον κρυφο ποθο και στην εσωτερικη του αναγκη για προωθηση ενος μηνυματος για τη γενοκτονια, να εισβαλει απο την πισω πορτα. Ολες οι επιμερους καταστασεις που αρχικα μοιαζουν να συνδεονται μονο εμμεσα, ουσιαστικα διεπονται απο την αρχη της εξιστορησης και την ατρυτη προσπαθεια της επιβολης εις βαρος του συνομιλητη. Αντικαθιστωντας τα ακρα σε αυτη τη διελκυστινδα των προσωπικων αντιπαραθεσεων, η ιστορικη αληθεια της γενοκτονιας αντιμαχεται με την αρνηση της επισημης Τουρκιας για αναγνωριση του γεγονοτος καθως και με τη πασιδηλη απαξιωση της συγχρονης ιστοριας να ασχοληθει με αυτο. Αναμεσα στις βασικες αφηγηματικες γραμμες, ο Egoyan παρεμβαλλει ενα εμμεσο κατηγορω απεναντι στην ισχυ της κινηματογραφικης βιομηχανιας, δηλωνοντας ευθαρσως οτι οι ταινιες αποτελουν ενα μεσο με την ισχυ να μετατρεψουν τη διαστρεβλωμενη αποψη περι πραγματικοτητας σε ντε φακτο ιστορικο γεγονος.

Περιπλεκοντας ωστοσο αριφνητες νοηματικες κατηγοριες και προσωπα, ο Egoyan μετατρεπει το εργο του σε ενα δαιδαλωδες εγχειρημα. Οι ασυνηθιστα πολλοι χαρακτηρες για ταινια του σκηνοθετη -πανω απο τους οποιους σκυβει συμπονετικα και με κατανοηση- τελικα γεμιζουν υπερβολικα το νοηματικο περιεχομενο της ταινιας, αποπροσανατολιζοντας απο το στοχο. Εχοντας διαπρεψει στην αποκρυπτογραφηση πορτρετων μικρων κοινωνικων ομαδων (λεγε με «Γλυκο Πεπρωμενο»), στο Ararat - Αραρατ αγγιζει τα ορια της υπερβολης στραγγαλιζοντας την ταινια που μοιαζει να αναζητα χωρο για να αναπνευσει. Μερικοι χαρακτηρες δεν αναπτυσσονται οσο θα τους αξιζε, το ιδιο συμβαινει και με μερικες απο τις επιμερους ιστοριες.

- ΠΕΣ ΜΟΥ ΚΑΛΕ ΜΟΥ, ΠΟΥ ΤΟ ΠΑΣ;

Συν τοις αλλοις το Ararat - Αραρατ αποτυγχανει να προσεγγισει καποιον στοχο. Η πολιτικη του διασταση ειναι δεδομενη -αν και δεν εχει δομηθει στα προτυπα μιας τυπικης πολιτικης η ιστορικης ταινιας- ωστοσο δεν διαθετει την αφηγηματικη ισχυ να αφυπνισει συνειδησεις, παρα τις δυνατες στιγμες σφαγων και βιασμων στις οχθες της λιμνης Βαν που προσφερει. Φανερα αποστασιοποιημενος ο Egoyan, επιθυμει να εστιασει περισσοτερο σε συγχρονα κοινωνικα ζητηματα -της ομοφυλοφιλιας, της αιμομιξιας, του εθνικισμου- αποφευγοντας ωστοσο ακομη και σε αυτα να χαραξει μια βαθυτερη τομη. Αυτο που τελικα μενει, ειναι μια αισθηση φοβου απο πλευρας σκηνοθετη να ενταξει στο εργο του καποιο βαθυτερο μηνυμα εκμεταλλευομενος τις αποκαλυπτικες ερμηνειες των πρωταγωνιστων του. Μοιαζει διχασμενος μεταξυ της επιθυμιας του να ορθωσει μια δημιουργια βγαλμενη απο την ψυχη του και των προσταγων της επαγγελματικης του υποστασης να αποφυγει τις κακοτοπιες της δακτυλοδεικτουμενης κριτικης. Οι αφηγηματικες γραμμες επιπεδωνονται και η ταινια αποκτα εναν αβασταχτα ανωδυνο χαρακτηρα.

- ΜΙΚΡΑ

Το σεναριο του Ararat - Αραρατ βασιστηκε στο ιστορικο ντοκουμεντο του Clarence Ussher «An American Physician In Turkey», ενω η ταινια δεν εκανε την παγκοσμια της πρεμιερα στο Φεστιβαλ των Καννων. Οι εντονες αντιδρασεις των Τουρκων εκπροσωπων του τυπου, αναγκασαν τον Εγκογιαν να αποσυρει την ταινια απο το διαγωνιστικο τμημα.

- 3 λογοι για να την προτιμησετε

1) Οι ερμηνειες, η σκηνοθεσια, η φωτογραφια. Τεχνη.

2) Δεν θελετε να δειτε ιστορικη ταινια, σας αρκουν οι ψυχογραφικες πινελιες του Egoyan στο «Γλυκο Πεπρωμενο» και το «Exotica». Θα παρετε μια γερη δοση.

3) Σας αρεσουν οι σπαζοκεφαλιες. Ψαξτε να βρειτε ολα τα υπογεια μηνυματα.

- 3 λογοι για να την αποφυγετε

1) Ειναι κατωτερο απο τις προσδοκιες που δημιουργει απο μονο του το ονομα του Egoyan.

2) Αποτυγχανει να εστιασει στο στοχο του –οποιος και αν ειναι αυτος- αφου φευγοντας απο την αιθουσα θα σας μεινουν μερικες εξοχα γυρισμενες σκηνες και μερικες πραγματικα εντυπωσιακες ερμηνειες, αλλα τιποτα περισσοτερο.

3) Επιθυμειτε να δειτε ενα βαρυ «κατηγορω» εναντια στους φιλους και συμμαχους μας γειτονες. Προτιμηστε το Midnight Express - Το Εξπρες του Μεσονυχτιου

Βαθμολογία: (6.5/10)

Βρεττος Λιαπης

---

Κριτικη DVD

Ο νεαρός Ράφι, κατά την επιστροφή τους από την Τουρκία την οποία είχε επισκεφτεί για να τραβήξει μερικά σπάνια πλάνα για να προστεθούν σε μια ταινία, προκαλεί την καχυποψία ενός βετεράνου τελωνειακού υπαλλήλου ο οποίος τον θέτει υπό καθεστώς ελέγχου και κράτησης. Τις δύσκολες ώρες που ο Ράφι προσπαθεί να πείσει τον χωροφύλακα πως τα μεταλλικά κουτιά δεν περιέχουν τίποτα παραπάνω από αρνητικά φιλμ, βγάζει από μέσα του ολόκληρη την ιστορία της άτυχης πατρίδας του της Αρμενίας και τον τρόπο που σχεδόν έναν αιώνα πριν οι ομόφυλοι του σφαγιάστηκαν δίχως οίκτο από τους αιμοβόρους Τούρκους.

Θα το πώς πάρα πολύ απλά: O Egoyan αν ακολούθησε τον δρόμο της σκηνοθεσίας το έκανε γιατί κάποια στιγμή στην καριέρα του θα γύριζε το “Αραράτ”. Πρόκειται ουσιαστικά για την καταγραφή των γεγονότων που οδήγησαν στην Γενοκτονία ενός εκατομμυρίου Αρμενίων, τα δύο τρίτα περίπου του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Για να το πετύχει όμως αυτό ο καναδός δημιουργός του “Γλυκού πεπρωμένου”, χρησιμοποιεί σκηνές από τα γυρίσματα της ταινίας (μέσα στην ίδια την ταινία), αποσπάσματα από το ημερολόγιο της αμερικάνικης ειρηνευτικής δύναμης αλλά και στιγμές ζωής του διάσημου Αρμένιου ζωγράφου Γκόρκι.

Ο Egoyan πρέπει να θεωρεί πάντως δεδομένο πως όσοι βλέπουν την ταινία του είναι ενημερωμένοι για το Αρμένικο Ολοκαύτωμα, ειδάλλως δεν πιστεύω πως το κουβάρι ξετυλίγεται εύκολα και κάποιος που δεν γνωρίζει πολλά επί του θέματος είναι βέβαιο πως θα μπερδευτεί. Στους κύριους ρόλους συμμετέχει όλη η καλλιτεχνική Αρμένικη παροικία, όπως ο Γάλλος τραγουδιστής του La Boheme, Charles Aznavour, η σύζυγος του σκηνοθέτη Arsinee Khanjian, ο Eric Bogosian, αλλά και ο αειθαλής Christopher Plummer στον καλύτερο ρόλο του φιλμ και ο Elias Koteas.

ΕΙΚΟΝΑ / ΗΧΟΣ – Η εικόνα είναι αναμορφική widescreen και χαρακτηρίζεται από μετριότητα. Αν και υπάρχουν πολλές δυνατότητες λόγω των έντονων χρωματισμών που κυριαρχούν ειδικά στις μάχες με τις στολές και τα αιματοβαμμένα ρούχα, επικρατεί ένα τεχνητό θάμπος που δεν αναδεικνύει σωστά την παλέτα. Ο ήχος περνά πλήρως απαρατήρητος περιφερειακά, μόνο μερικές τουφεκιές από τα όπλα των Τούρκων και κάποιες ιαχές κυνηγημένων γυναικών κάνουν αραιά και που την παρουσία τους.

EXTRAS – Δεν υπάρχουν εκτός από μερικές αναφορές στις βιογραφίες των συντελεστών αλλά και τα βραβεία που έχει αποσπάσει η ταινία.

Το “Ararat” εντάσσεται στην προσπάθεια που κάνουν κάποιοι δημιουργοί να υπενθυμίσουν ή να κάνουν γνωστή, μέσω της κινούμενης εικόνας, την ιστορία των λαών, στην προκειμένη περίπτωση δηλαδή ο Egoyan των Αρμενίων. Δεν τίθεται βέβαια κανένα θέμα αντικειμενικότητας, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν είναι το ζητούμενο. Ζητούμενο είναι να υπάρχει η προσπάθεια, που στην περίπτωση της ελληνικής ιστορίας, της πλουσιότερης του κόσμου, είναι υπό του μηδενός. Το μόνο που γνωρίζουν καλά οι εγχώριοι κινηματογραφιστές είναι να αναπτύσσουν «κοινωνικά» ανούσια θέματα όπως και το να κάνουν (που θα κάνουν) κριτική στα επερχόμενα blockbusters “Troy” και “Alexander The Great”…

Αν και το Ararat θα το χαρακτήριζα σχετικά ασύνταχτο και μπερδεμένο, μόνο για την προσπάθεια διατήρησης της ιστορικής μνήμης από έναν δημιουργό το φιλμ χαρακτηρίζεται καλό.

ΕΙΚΟΝΑ – (6/10)
ΗΧΟΣ – (6/10)
EXTRAS – (2/10)
Ararat – (6/10)

Γιωργος Ζερβοπουλος

Αυτή τη στιγμή δεν είστε συνδεδεμένος. Συνδεθείτε ή κάντε εγγραφή για να σχολιάσετε.