---

Take Shelter (2011) - Μεταφρασμένος Τίτλος: Το Καταφύγιο
Δραματικό Θρίλερ | 120' |
	Πρεμιέρα στην Ελλάδα: Πεμ 15 Δεκ 2011 Ημερομηνία κυκλοφορίας DVD: 13/3/2012 Διανομή: Odeon Χρώμα: Έγχρωμο Ήχος: Dolby Digital Γλώσσα: Αγγλικά
	Δημοτικότητα: n/a Αξιολόγηση:    (6.41/10) Aντιφατικότητα ψήφων:
- Υπότιτλος: Οι μεγαλύτεροι φόβοι είναι αυτοί που πηγάζουν από μέσα μας. - Gallery:

---

- Κριτική από το Cine.gr:

Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2011

Ο Κέρτις εργάζεται σε κατασκευαστική εταιρία και ζει με την αγαπημένη γυναίκα και την κωφάλαλη κορούλα του, έξω από την πόλη, κάπου στους ανοιχτούς ορίζοντες του Οχάιο. Είναι μια αρμονική οικογένεια και μάλιστα υπάρχει πιθανότητα με κάποια εγχείριση η μικρή να αποκατασταθεί. Κάποια ανησυχητικά καιρικά φαινόμενα (μακρινές καταιγίδες και τυφώνες αλλά και σμήνη πουλιών σε ανώμαλους σχηματισμούς κοντά στο έδαφος) μοιάζει σαν να γίνονται αφορμή για μια σειρά από εφιάλτες που ξυπνούν τον Κέρτις κάθιδρο τις νύχτες. Ότι ο σκύλος τους τον δαγκώνει, ότι ένας τυφώνας ξεθεμελιώνει το σπίτι, ότι πέφτει μια βροχή μολυσμένη από λάδια, ενώ κάποιες φορές μπερδεύεται (και μπερδευόμαστε) αν κάποια πράγματα συμβαίνουν σε όνειρο ή στ’ αλήθεια. Του γίνεται έμμονη ιδέα να φτιάξει υπόγειο καταφύγιο, με επισφαλές δάνειο από την τράπεζα, η γυναίκα του ανησυχεί για την κατάσταση του κι εκείνος τυραννιέται για το αν πράγματι λαμβάνει προμηνύματα ή έχει κληρονομήσει την σχιζοφρένεια της μητέρας του.

Στις γενικές του γραμμές, ένα τέτοιο στόρι είναι από κείνα που χρησιμοποιούνται ή για θριλεράκια της σειράς ή για θρίλερ με υπογραφή π.χ. Σιάμαλαν. Αλλά ο Τζεφ Νίκολς (δικό του και το σενάριο), που τον γνωρίσαμε το 2007 με το Ιστορίες Πυροβολισμών, δεν ενδιαφέρεται για τέτοια πράγματα - αν και η μεγαλειώδης φωτογράφιση των οριζόντων και των ουρανών από τον Adam Stone θα του εξασφάλιζε χολιγουντιανή προοπτική. Όπως και στο άλλο φιλμ, η πλοκή είναι στοιχειώδης και το σασπένς ανύπαρκτο. Πρόκειται για δράμα στο επίπεδο της εσωτερικής πάλης ανάμεσα στην αγάπη του ήρωα για την οικογένειά του και τον φόβο που τον κυριεύει με κίνδυνο να καταστρέψει αυτή την οικογένεια αντί να την προστατεύσει, πάλης ανάμεσα το ένστικτο και στη λογική, ενώ καταφέρνει ταυτόχρονα (και ηθελημένα, εννοείται) να είναι μια αλληγορία για την καθολική κρίση της Αμερικής ή του πλανήτη όλου. Κρίση οικονομική, οικολογική, πολιτισμική. Ο Νίκολς στήνει μια κατάσταση και ενδιαφέρεται να παρακολουθήσει τις ψυχές μέσα σε αυτήν, όχι τη δράση τους. Τα πρόσωπα, τα βλέμματα, οι κινήσεις των σωμάτων και οι χώροι μέσα στους οποίους αυτές πάσχουν.

Μεγάλο ατού, η επιλογή, και πάλι, στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Μάικλ Σάνον. Το ευρύ κοινό τον πρόσεξε όταν ερμήνευσε τον ρόλο του διαταραγμένου γιού της γειτόνισσας (που τα ‘χε όμως 400) στο Ο Δρόμος της Επανάστασης του Σαμ Μέντες, ενώ όσοι παρακολουθούν τη σειρά «Boardwalk Empire» παραδέχονται ότι είναι από τους ήρωες που ξεχωρίζουν. Ο Σάνον έχει ένα φιζίκ που συνδυάζει σκληρότητα και ευαισθησία με τρόπο που τον κάνει ιδανικό στην απόδοση εσωτερικών συγκρούσεων. Η Τζέσικα Τσάστεϊν, πάλι, που την είδαμε και στο Δέντρο τη Ζωής του Τέρενς Μάλικ, ερμηνεύει πολύ καλά τη γυναίκα που παρά τις αντιρρήσεις της, αντιλαμβάνεται το πάθος του άντρα της και ζητά να το παλέψουν μαζί. Προσπάθησα να αποκρυπτογραφήσω το γιατί έπρεπε η μικρή να είναι κωφάλαλη (πριν λίγες ώρες είδα το φιλμ) αλλά δεν τα κατάφερα. Το σίγουρο είναι ότι αυτό απαλλάσσει το σενάριο από πολλές αναπόφευκτες ατάκες-κλισέ μεταξύ του παιδιού και των γονιών και έτσι βοηθάει τον Νίκολς στην πύκνωση της δραματουργική μάζας.

Το «γαλλικό» τέλος που επέλεξε (και που παρερμήνευσαν μερικοί ως κλείσιμο ματιού αλά b-movie), δηλαδή όχι με απαντήσεις αλλά με ανοιχτά όλα τα ερωτήματα, ανεβάζει το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Η μόνη αντίρρηση που έχω και για τις δυο του ταινίες (συχνό ελάττωμα σε «ανεξάρτητα» φιλμ) είναι η κάποια αδιαφορία στο θέμα της κλιμάκωσης. Το ότι θέλεις να δείξεις μια κατάσταση κι όχι να παρασύρεις σε μια αφήγηση πλοκής, δεν σημαίνει ότι πρέπει πάντα να παραθέτεις τα δρώμενα με ένα σταθερό βάδισμα σε ίσιο δρόμο. Η σκηνή, τουλάχιστον, στο καταφύγιο θα έπρεπε να διέθετε μια κάποια ένταση, όχι μόνο εσωτερική, με άλλο ήχο και μοντάζ.

Βαθμολογία: (3/5)

(0 κακή | μέτρια | ενδιαφέρουσα | καλή | πολύ καλή | αριστούργημα)

Χάρης Καλογερόπουλος

---

Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011

Η ταινία αποτελεί μια πραγματική μάχη ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Ο Nichols δημιουργεί το τέλειο μίγμα αγωνίας, δράματος και παραφροσύνης ενώ καταφέρνει και κρατά την ταινία σε μια τεταμένη ένταση παραμένοντας ενοχλητική για τον θεατή σε όλη την διάρκεια της. Το «Καταφύγιο» είναι μια ταινία τρόμου που δεν μοιάζει με καμία άλλη, γιατί δεν έχει καμία σχέση με τέρατα ή φαντάσματα. Αντ’ αυτού, επιτρέπει την αίσθηση του τρόμου να μας καταβάλλει με πράγματα οικεία για μας.

Η οικονομική και οικολογική κρίση, η ψυχική υγεία, η δυναμική της οικογένειας, η ψυχολογία του πώς δημιουργούμε οι ίδιοι τα προβλήματα μας ... είναι όλα εδώ, θαμμένα σε μια ταινία που μιλάει για τόσα πολλά πράγματα, και όμως, αφηγηματικά, είναι τόσο απλή. Με ένα θέμα που μπορεί να ληφθεί και ως μια αλληγορία για την αβεβαιότητα απέναντι στους δύσκολους καιρούς καθώς και για την υποστήριξη των αγαπημένων μας ενόψει των αυξανόμενων δυσκολιών που θα συναντήσουμε η ιστορία εδώ είναι βαθιά και περίπλοκη.

Δυνατό χαρτί της ταινίας το πρωταγωνιστικό δίδυμο. Ο Michael Shannon είναι απίστευτος στον ρόλο ενός συζύγου και πατέρα που αντιμετωπίζει τον μεγαλύτερο φόβο του: να χάσει την οικογένειά του. Χωρίς να είναι σίγουρος αν θα είναι από μια πιθανή καταιγίδα που έρχεται ή αν η καταιγίδα είναι το αποτέλεσμα μιας οικογενειακής ασθένειας που φοβάται πως έχει. Βλέποντας τη ζωή, και την ψυχική υγεία, του να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια του, μπορεί να είναι συγκρατημένος το ένα δευτερόλεπτο και να χάνει τον έλεγχο το επόμενο. Ανησυχία, αγάπη, απογοήτευση, θυμός και συμπόνια έχουν οντότητα και εκδηλώνονται στο απίστευτα εκφραστικό πρόσωπο του. Αντίθετα, η Jessica Chastain είναι η προσωποποίηση της γεμάτης ζεστασιάς και συμπόνιας αφοσιωμένης συζύγου, που απεγνωσμένα προσπαθεί να καταλάβει τι συμβαίνει. Στοργική όταν πρόκειται για την οικογένειά της, αλλά από τη στιγμή που ο σύζυγος της κάνει μερικά πράγματα εν αγνοία της, βλέπουμε μια διαφορετική πλευρά της. Όταν αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα τής κατάστασής του, καταφέρνει να κάνει τον θεατή να συμπάσχει μαζί της.

Ολόκληρη η ταινία δεν απογοητεύει, μέχρι τα τελευταία 10 λεπτά. Ο σκηνοθέτης κλείνει την ταινία με ένα ανοιχτό όσο κι αναπάντεχο τέλος. Αλλά υπάρχει σε αυτό νόημα ή ήταν, στην τελική, απαραίτητο ένα τέτοιο τέλος; Καθόλου κι αν μη τι άλλο, έκανε όλη την ταινία λιγότερο ενδιαφέρουσα για μένα, επειδή μετατόπισε το κέντρο βάρους της από θέματα ψυχικής υγείας σε κάποιο απροσδιόριστο ασαφές φάντασμα, παύλα, όραμα. Παραδέχομαι ότι υπάρχει μια τέχνη σε ένα αμφιλεγόμενο τελείωμα αλλά εδώ ο σεναριογράφος ζητά από τον θεατή, πολύ ξεκάθαρα, να αποκρυπτογραφήσει την έννοια του. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά είναι κάπως παράξενο κι απωθητικό λαμβάνοντας υπόψη τη λεπτότητα της προσέγγισης του θέματος της ταινίας μέχρι εκείνο το σημείο. Με πολλή συγκίνηση και σασπένς, η ταινία διερευνά κατά πόσο ένα άτομο έχει χάσει το μυαλό του ή όχι, και ανεξάρτητα από το ποια είναι η απάντηση, το «Καταφύγιο» παραμένει μια αξέχαστη εμπειρία στο σινεμά με καθηλωτικές ερμηνείες από τους Shannon και Chastain.

Βαθμολογία: (3/5)

(0 κακή | μέτρια | ενδιαφέρουσα | καλή | πολύ καλή | αριστούργημα)

Γιώργος Δαβίτος

Αυτή τη στιγμή δεν είστε συνδεδεμένος. Συνδεθείτε ή κάντε εγγραφή για να σχολιάσετε.