---

- EοΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½, οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½:

Allen, Woody

- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½:

Allan Stewart Konigsberg

- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: AοΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½
- HοΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: 01 Δεκεμβρίου 1935
- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: Brooklyn, New York, USA
- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: 165 cm.
- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: Previn, Soon-Yi

---

- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½:

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2006
Woody Allen ή «Είμαι δύο με τη Φύση»!

Φέτος η Αθήνα ξεσηκώθηκε εξαιτίας του Woody Allen. Ακόμη και αν είχε ξεφύγει το όνομά του από καμιά γιαγιά, τώρα πάει πια, τον έμαθε κι αυτή. Όχι επειδή αποφάσισε να γυρίσει εκει τη νέα του ταινία, αλλά, επειδή εμφανίστηκε στο Μέγαρο Μουσικής για να παίξει τζαζ με το συγκρότημά του τους New Orleans Jazz Band. Από μικρός άρχισε να ασχολείται με τη μουσική και το κλαρινέτο παραμένει μια από τις μεγάλες του αγάπες, και όχι μη προσοδοφόρα. Τα εισιτήρια ήταν τσιμπημένα, παρόλα αυτά η συναυλία ήταν sold out! Φανατικοί του Woody—που δανείστηκε το όνομά του από τον κλαρινετίστα Woody Herman—τελικά οι Αθηναίοι. Το ίδιο και οι Ισπανοί, αφού στη χειμερινή τουρνέ του δεν άφησε πόλη για πόλη, μέχρι και στο Oviedo πήγε. Το ντοκυμαντέρ Wild Man Blues δίνει μια γεύση για αυτή τη μουσική πτυχή της ζωής του.

Όμως Woody σημαίνει κυρίως χιούμορ για τους πιο πολλούς. Ίσως δε θα πρεπε, γιατί έτσι σκέτο χιούμορ, μοιάζει λάθος ανάγνωση των αμφίσημων κάποιες φορές ταινιών του που οι περισσότερες διαχέονται από μεταφυσικές ανησυχίες, υπαρξιακά διλήματα και δε συμμαζεύεται. Με εβραϊκή καταγωγή και όμως διανοουμενίστικη εμμονή στον αθεισμό, ο Woody δεν φαίνεται να έχει βρει ακόμη λύτρωση απ’όσα τον απασχολούν. Οι σχέσεις των δυο φύλων, ειδικά, φαίνεται να τον ταλαιπωρούν ασταμάτητα. Το ίδιο και οι νευρώσεις του. Προτιμάει να γράφει λοιπόν για λευκούς, μορφωμένους Νεοϋορκέζους, γιατί αυτούς ξέρει καλύτερα. Μέχρι το σωτήριον έτος 2005 μάλιστα, είχε δείξει ιερή προσήλωση στην αγαπημένη του πόλη. Όταν όμως πήρε την απόφαση, γλυκάθηκε. Ύστερα από την ευχάριστη εμπειρία γυρισμάτων του Match Point στο Λονδίνο ακολούθησε το Scoop και μάλιστα με την ίδια ζουμερή πρωταγωνίστρια, τη Scarlett Johansson, που πρόσφατα αποκάλυψε μια συγκεκριμένη, επίμονη και αδιάκριτη ερώτηση του Woody προς το πρόσωπό της και έδωσε τροφή στις κακές γλώσσες...

Το πιστοποιητικό γέννησης του Woody Allen γράφει Allen Konigsberg και ευτυχώς δεν έχει κανένα πτυχίο κρεμασμένο στον τοίχο του. Παράτησε στη μέση σπουδές σε δύο πανεπιστήμια, αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να διαβάσει και να έχει τον τίτλο του διανοούμενου δια βίου. Έκανε stand-up comedy, έγραψε σε περιοδικά, είπε ευφυολογήματα που άνετα σε κάνουν να γελάς μια ολόκληρη μέρα. Και φυσικά, έκανε ταινίες. Δε λέω σκηνοθέτησε, δεν είναι στην κατηγορία του απλού διεκπεραιωτή σεναρίων. Γράφει, σκηνοθετεί, παίζει και έχει έτσι πάντα τις μεγαλύτερες πιθανότητες να προταθεί για ΄Οσκαρ, για πολλαπλά μάλιστα και—γιατί όχι—να τα κερδίσει, όπως έχει κάνει ουκ ολίγες φορές.

Το πρώτο του σενάριο What’s New, Pussycat? κατακρεουργήθηκε από τους παραγωγούς, γι’αυτό και ορκίστηκε να σκηνοθετεί πάντα ότι γράφει. Η πρώτη του ταινία, δεν ήταν ακριβώς «ταινία του». Ξανάγραψε τα λόγια μιας άσχετης, κινέζικης ταινίας και οι κριτικές ήταν υπέρ του δέοντως καλές. Από τότε, έχει κάνει πάνω από σαράντα ταινίες και συνεχίζει ακάθεκτος. Το Everything you wanted to know about sex (but were afraid to ask) είναι από τις πολυπαινεμένες του. Μετά ήρθε το Annie Hall όπου το alter ego του δήλωνε ότι έχει πρόβλημα με την εξουσία και έσκιζε διπλώματα και μάταια ζητούσε την πρώην του πίσω και οι απανταχού φανς εκστασιάστηκαν, το ίδιο και η Ακαδημία (εμένα θα μου επιτρέψετε να έχω κάπως πιο κρύες αντιδράσεις...) Έκανε πειράματα α λα Bergman, έκανε μιούζικαλ, και φυσικά σοβαρές ταινίες...που για κάποιο περίεργο λόγο δεν ενθουσίασαν το κοινό του. Η δική του αγαπημένη είναι το The Purple Rose of Cairo, για να μην αναρωτιέστε. Hannah and her Sisters, Mighty Aphrodite, Deconstructing Harry θα ήταν ίσως η επιλογή κάποιων κριτικών. Celebrity, θα έλεγα εγώ. Η ειρωνεία της διασημότητας, κι όμως, ακόμη την κυνηγάμε.

Τα προσωπικά του ήταν ανέκαθεν μπερδεμένα, εδώ όμως δεν είναι ο σωστός χώρος να αναφερθώ στα επεισόδια που χάσατε. Αν θέλετε όμως να γελάσετε, να ένα μικρό απάνθισμα χιούμορ:

Ο αμφισεξουαλισμός κατευθείαν διπλασιάζει τις πιθανότητες για ραντεβού το Σαββατόβραδο!

Αν μονάχα ο Θεός μου έδινε ένα σημάδι! Όπως να άνοιγε ένα λογαριασμό στο όνομά μου σε μια Ελβετική τράπεζα.

Και, για κάποια από τις γυναίκες του: Βασικά, η γυναίκα μου ήταν ανώριμη. Ήμουν στο μπάνιο και ερχόταν και βύθιζε τα καραβάκια μου..

Η τελευταία του ταινία, έχει επαινεθεί καθώς και το αντίθετο. Είναι απλώς βαρετή, κενή και ανούσια ή με ειδικό βάρος και απαστράπτουσα; Ανακαλύψτε μόνοι σας καλύτερα!


Στέλλα Παρασχά (Who is who)

---

Ο πολυταλαντος αμερικανοεβραιος σκηνοθετης, με τις χαρακτηριστικες νευρωσεις και τη λατρεια του για τη Νεα Υορκη μας συντροφευει ανελλιπως στις σκοτεινες αιθουσες τα τελευταια 37 χρονια. Γεννημενος την 1η Δεκεμβριου του 1935 στο Μπρουκλιν, ο Άλεν Στιουαρτ Κονιγκσμπεργκ, οπως ειναι το πραγματικο ονομα του πηρε απο νωρις την αποφαση να ασχοληθει με την τεχνη. Στα 17 του αλλαξε το ονομα του σε Woody Allen και γραφτηκε στο Πανεπιστημιο της Νεας Υορκης, το οποιο παρατησε λιγο αργοτερα, μετα την αποτυχια του στο μαθημα της παραγωγης κινηματογραφικων ταινιων! Ευτυχως για τον νεαρο Woody, τα ταλεντα δεν περιοριζονταν στην παραγωγη. Η συγγραφικη του δεινοτητα του εδωσε την ευκαιρια να εργαστει διπλα σε σημαντικους stand-up comedians και στην τηλεοραση, οπου κερδισε μια υποψηφιοτητα για Εμμυ.
Αφου δουλεψε και ο ιδιος ως stand-up comedian αποφασισε να κανει την πρωτη του προσπαθεια στην Εβδομη Τεχνη στη σατιρα "What’s new pussycat"(1965), πρωταγωνιστωντας και γραφοντας το σεναριο. Ακολουθησαν και αλλες σατυρικες ταινιες, οπως το "Καζινο Ρουαγιαλ" (1967) και το τηλεοπτικο "Cupid’s shaft"(1968). Η πρωτη του μεγαλη επιτυχια ηρθε το 1971 με τις "Μπανανες" και λιγους μηνες αργοτερα με το "Οσα θελετε να μαθετε για το σεξ, αλλα φοβαστε να ρωτησετε". Οι ταινιες του θεωρουνται καθαρα προσωπικες δημιουργιες, μια που ο ιδιος αναλαμβανει τη σκηνοθεσια, το σεναριο και τον πρωταγωνιστικο ρολο που συνηθως ειναι ενας νευρωτικος Νεουρκεζος με εμμονη στο σεξ.
Οι αμετρητες υποψηφιοτητες του στα Οσκαρ ξεκινησαν το 1977 με τη γλυκοπικρη κωμωδια Annie Hall - Ο νευρικος Εραστης, ενω ακολουθησε το Manhattan - Μανχαταν(1979), με το οποιο καθιερωσε ως πρωταγωνιστρια των ταινιων του την Diane Keaton. Μετα το χωρισμο του με την Keaton, τη θεση της πηρε η Mia Farrow, η οποια πρωταγωνιστησε σε δεκαδες φιλμ του Allen. Αναμεσα τους "Το πορφυρο ροδο του Καΐρου" και Hannah and her Sisters - Η Αννα και οι Αδελφες της.
Ο παραγωγικοτατος δημιουργος δε σταματαει στιγμη να σκηνοθετει ταινιες, για την πλειοψηφια των οποιων οι κριτικες ειναι διθυραμβικες και τα βραβεια αμετρητα. Η δεκαετια του ’90 χαριζει στον Woody Allen μερικες απο τις μεγαλυτερες επιτυχιες του, αλλα και ενα οδυνηρο διαζυγιο απο την Mia Farrow. Οι ταινιες που ξεχωριζουν ειναι η ξεκαρδιστικη κωμωδια Mighty Aphrodite - Ακαταμαχητη Αφροδιτη που χαριζει ενα Οσκαρ στη Mira Sorvino, η γκανγκστερικη σατιρα "Σφαιρες Πανω απο το Μπροντγουεϊ" που δινει το Οσκαρ στην Νταϊαν Γουιστ, το μιουζικαλ Everyone says I love You - Ολοι λενε σ` αγαπω και το ημι-βιογραφικο Deconstructing Harry - Διαλυοντας το Χαρρυ.
Η δραματικη βιογραφια Sweet and Lowdown - Συμφωνιες και Ασυμφωνιες και οι πολυαναμενομενες Celebrity - Οι διασημοτητες δεν καταφεραν να προσελκυσουν το κοινο, αντιθετα με τους Small Time Crooks - Μικροαπατεωνες που πηγαν πολυ καλα στα ταμεια. Ακολουθησε η νουαρ κωμωδια The Curse of the jade Scorpion - Η Καταρα του πρασινου Σκορπιου, ενω η φετινη ταινια του Allen τιτλοφορειται Hollywood Ending - Παιζοντας στα Τυφλα και εκανε ηδη την πρεμιερα της στις Καννες, με μεγαλη επιτυχια. Ηταν η πρωτη φορα που ο σκηνοθετης εδωσε το παρον στο Φεστιβαλ, ενω το ιδιο εγινε και στη φετινη απονομη των Οσκαρ. Ο Allen δεν εχει παραλαβει ποτε βραβειο σε τελετη απονομης, αφου, οπως λεει, τις Δευτερες που γινεται η απονομη των Οσκαρ αυτος παιζει το αγαπημενο του κλαρινετο σε ενα τζαζ μπαρ της Νεας Υορκης.

--------------------------------------------------

Ο Woody Allen γεννηθηκε στις 1 Δεκεμβριου 1935 στο Μπρουκλιν της Νεας Υορκης. Σε ηλικια 15 ετων ξεκινησε να γραφει διαφορα κουτσομπολια σε περιοδικα.
Το συγγραφικο του ντεμπουτο ηταν στην ταινια What`s Up, Tiger Lily? (1966) μια ταινια που ηταν εμπνευσμενη απο το βιβλιο What`s New, Pussycat (1965). Στην συνεχεια ο συγγραφεας και παραγωγος επαιξε σε διαφορες δικες του ταινιες στις οποιες παρουσιασε επιτυχια.
Στις 15 Μαρτιου 1956 παντρευτηκε την Harlene Rosen με την οποια χωρισαν το 1962. Στην συνεχεια, στις 2 Φεβρουαριου 1966 παντρευτηκε την Louise Lasser με την ποια χωρισαν το 1969. Τωρα ειναι παντρεμενος με την Soon-Yi Previn απο τις 22 Δεκεμβριου 1997.

---

- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½:

CineReader

Το ευθυμογράφημα είναι μια τέχνη φρικτά παραμελημένη στην Ελλάδα (και Ευρώπη). Οι κωμικοί της άλλης όχθης του Ατλαντικού, ωστόσο, αρκετά συχνά, επιφυλάσσουν στο κοινό τους εκτός της σκηνικής τους παρουσίας και αρθρογραφική. Και, μάλιστα, σε έγκυρες εφημερίδες ή περιοδικά. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Woody Allen, αυτός ο μεγάλος κωμικός που συνεχίζει την αμερικάνικη παράδοση στην κωμωδία, ως άξιος απόγονος των αδελφών Μαρξ. Λόγιο χιούμορ, σουρεαλισμός και σατιρική διάθεση που σπάει κόκκαλα, ως αρθρογραφία στον, σοβαρό, κατά τα’ άλλα «New Yorker»! Αυτό θα πει ακομπλεξάριστη αντιμετώπιση του αναγνωστικού κοινού. Φανταστείτε, ας πούμε, για να δώσω ένα αντίστοιχο παράδειγμα, την Καθημερινή της Κυριακής να φιλοξενεί μόνιμη στήλη του Λένου Χρηστίδη! Μάλλον δεν θα συμβεί ποτέ…





Συλλέγοντας τα πιο σπαρταριστά του άρθρα, ο Woody Allen εξέδωσε τρία βιβλία, τα οποία κυκλοφόρησαν και στην Ελλάδα. Πρόκειται για τα Without Feathers (Χωρίς Φτερά) , Getting Even (Πάτσι) και Side Effects (Παρενέργειες). Αυτά τα τρία βιβλία του Άλεν περιλήφθηκαν σε αυτόν τον όμορφο τόμο, με το γενικό τίτλο «Γούντι Άλεν, Όλα τα γραπτά του», σε μετάφραση του Σωκράτη Κακίση. Ο οποίος περιέλαβε, στο τέλος του βιβλίου και μια περιπετειούλα συνάντησής του με τον Woody στην Νέα Υόρκη, στο ξακουστό τζαζ κλαμπ, όπου κάθε Δευτέρα παίζει κλαρινέτο!

Το «Χωρίς Φτερά», πρώτο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει αποσπάσματα από το προσωπικό ημερολόγιο του Woody («που θα εκδοθούν μεταθανατίως ή μετά την αποδημία του εις Κύριον, ανάλογα με το τι θα συμβεί πρώτο»), το δοκίμιο «Εξετάζοντας τα ψυχικά φαινόμενα» («Δεν υπάρχει αμφιβολία πως υπάρχει ένας αόρτατος κόσμος. Το πρόβλημα είναι πόσο απέχει από το κέντρο και ως τι ώρα μένει ανοικτός»), ένας οδηγός για μερικά από τα «ελάσσονα» μπαλέτα, χαμένα χωρία από την Αγία Γραφή και άλλα τέτοια ενδιαφέροντα και σκανδαλοθηρικά. Από το πρώτο μέρος του βιβλίου όμως, θα ξεχωρίσω το αριστούργημα «Η Πόρνη της Μένσα». Ένας άντρας έχει βαρεθεί τη πνευματική ρηχότητα της γυναίκας του και αναζητά κουλτουριάρικες εμπειρίες στην πληρωμένη συντροφιά ενός κυκλώματος γυναικών που πουλάνε επίπεδο και ποιότητα με ραντεβού. Ένας ντετέκτιβ αναλαμβάνει να ξεσκεπάσει αυτό το κύκλωμα επί χρήμασι συνομιλούντων περί Προυστ γυναικών και πέφτει στα άδυτα της λογοτεχνίας. Δεν μπορώ να αντισταθώ να παραθέσω απόσπασμα από την περιγραφή αυτού του άντρου της πληρωμένης κουλτούρας:

Κόκκινη βελουτέ ταπετσαρία και Βικτωριανή διακόσμηση υποβάλλανε την ατμόσφαιρα. Χλομά, ανήσυχα κορίτσια, φορώντας γυαλιά με μαύρους σκελετούς και με τα μαλλιά καρέ, ξάπλωναν νωθρά στους γύρω καναπέδες, ξεφυλλίζοντας προκλητικά Κλασικά Μυθιστορήματα Πένγκουιν. Μία ξανθιά με πλατύ χαμόγελο μου ’κλεισε το μάτι, έδειξε προς ένα δωμάτιο στο πάνω πάτωμα και είπε: «Γουάλας Στίβενς, τι λες;» Δε σου δίναν όμως μόνο κουλτουριάρικες εμπειρίες –προσφερόντουσαν και συναισθηματικές εμπειρίες επίσης. Με πενήντα δολάρια, έμαθα, μπορούσες «να ‘χεις κάποια σχέση, χωρίς μεγάλο δέσιμο.» Μ’ εκατό, ένα κορίτσι σου δάνειζε τους δίσκους του Μπάρτοκ που ‘χε, έτρωγε μαζί σου, κι ύστερα σ’ άφηνε να βλέπεις την ώρα που πάθαινε μια κρίση άγχους, Μ’ εκατόν πενήντα, μπορούσες να παρακολουθήσεις το Τρίτο Πρόγραμμα στο ράδιο με δύο δίδυμες. Με τριακόσια σου δίνανε και καταλάβαινες: Μία αδύνατη μελαχρινή Εβραιοπούλα υποκρινότανε πως σου ’κανε καμάκι στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, σ’ άφηνε να διαβάσεις το μάστερ’ς της, σ’ έμπλεκε σ’ έναν καβγά με φωνές και τέτοια στο Ιλέιν’ς πάνω στην αντίληψη του Φρόιντ για τις γυναίκες, κι ύστερα έκανε μια ψεύτικη αυτοκτονία της επιλογής σου- το τέλειο βράδυ, για μερικούς.

Με αυτό το απόσπασμα παίρνετε μια γερή δόση για το περιεχόμενο του βιβλίου που κινείται όλο (και στα επόμενα δύο μέρη του) σε αυτού του παραδοξολογικού στυλ τα ευρήματα, τα οποία αναπτύσσει σε ολιγοσέλιδες ιστορίες. Δεν λείπουν μάλιστα, ιστορίες γραμμένες με τη μορφή θεατρικού έργου. Η γουντιαλενική ευφυΐα καταστρώνει απολαυστικές περιπέτειες που όμως χρειάζονται ένα μίνιμουμ καλλιέργειας για να γίνουν αντιληπτές («Μάθετε πως έχετε να κάνετε με έναν που ξεπέταξε το Finegans Wake πάνω στο τρενάκι του λούνα παρκ εν Κόνει Άιλαντ, εισχωρώντας στο σκοτεινό μυστήριο του Τζόις με ευχέρεια, παρά τα’ αρκετά βίαια σκαμπανευάσματα, άτινα εξετόξευσαν περιξ τα σφραγίσματα των οδόντων μου.»)

Αυτό το εγχείρημα είναι φυσικά ένα μεγάλο στοίχημα για τον μεταφραστή. Ο Allen παίζει με τη γλώσσα. Περνάει από την υπερεπίσημη ακαδημαϊκή σε εκδοχές της σλανκ, σε ψευδοεπιστημονικές διαλέκτους, σε εκκλησιαστική γλώσσα, σε ολοζώντανους διαλόγους σύγχρονων αμερικάνων. Ο Σωτήρης Κακίσης μετέφερε με έναν ρέοντα λόγο όλον τον παροξυσμό του Allen σε τέλεια ελληνικά.

Η μεγάλη έκπληξη έρχεται, όταν δει κάποιος τις χρονολογίες κυκλοφοριών των πρώτων εκδόσεων καθενός από τα τρία βιβλία που περιλαμβάνονται σε αυτήν την έκδοση: 1972, 1966, 1975! Ο άνθρωπος βρισκόταν δεκαετίες μπροστά…

Βασιλης Σωτηροπουλος

---

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια. Στείλτε το πρώτο!

Αυτή τη στιγμή δεν είστε συνδεδεμένος. Συνδεθείτε ή κάντε εγγραφή για να σχολιάσετε.