---

- EοΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½, οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½:

Welles, Orson

- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½:

George Orson Wells

- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: AοΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½
- HοΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: 06 Μαϊου 1915
- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: Kenosha, Wisconsin, USA
- HοΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½ οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: 10 Οκτωβρίου 1985
- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: 187 cm.
- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½: Mori, Paola

---

- οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½οΏ½:

Όσο περισσότερα χρόνια περνούν από το θάνατό του, τόσο πιο μυθική γίνεται η εικόνα του. Βιογραφίες, μελέτες και αναλύσεις της δουλειάς του γράφτηκαν και συνεχίζουν να γράφονται, εικασίες έγιναν για τα πραγματικά γεγονότα της ζωής του πολλοί προσπάθησαν μετέπειτα να εισβάλλουν πίσω από το μύθο και να τον αποκαθηλώσουν. Όλα μάταιος κόπος. «Το να γράψει κανείς για τον Orson Welles σημαίνει ότι πρέπει να ταξιδέψει μέσα σε μια θάλασσα υπερβολής και επινόησης.» Γιατί, ζητούσε κι αυτός το μυστήριο και τη λάμψη, όπως τόσοι άλλοι και τα συντηρούσε με κάθε τρόπο. Άλλωστε, η επινόηση ήταν το αγαπημένο το παιχνίδι. Και συχνά το παιχνίδι του το έπαιρναν πολύ σοβαρά. Όπως τότε που το Mercury Theatre on Air, η επιτυχημένη ραδιοφωνική εκπομπή του έβγαλε στον αέρα μια μεταφορά του «Πόλεμος των Κόσμων» το μυθιστόρημα του H.G. Wells. Ήταν μια μεταφορά τόσο ζωντανή, διασκευασμένη επί τούτου στο στυλ ζωντανής μετάδοσης για περισσότερο δραματικό εφφέ, που έκοψε τα ήπατα σε όλο το θαρραλέο Έθνος. Μαζική υστερία και πάμπολλες μηνύσεις ήταν το αποτέλεσμα, και ίσως ξεκαρδιστικά γέλια από τον ενίοτε μάγο Welles. Γιατί, όπως χίλια άλλα και η μαγεία ήταν μια από τις τέχνες που έπαιζε στα δάχτυλα. Αν πάλι δεν καταλαβαίνεται την έκταση του πράγματος, δείτε παρακάτω: «Θεέ και Κύριε, κάτι στριφογυρίζει στη σκιά σαν γκρι φίδι. Τώρα ένα άλλο, κι ένα ακόμη. Μου μοιάζει με πλοκάμι. Να, βλέπω και το σώμα αυτού του πράγματος. Είναι μεγάλο σαν αρκούδα και γυαλίζει σα βρεγμένο δέρμα. Αλλά αυτό το πρόσωπο. Δεν...δεν περιγράφεται. Με το ζόρι πιέζω τον εαυτό μου να κοιτάζει.[...] Δε βρίσκω λέξεις. Τραβάω αυτό το μικρόφωνο μαζί μου καθώς μιλάω. Θα χρειαστεί να σταματήσω την περιγραφή μέχρι να πάρω μια νέα θέση. Περιμένετε, σας παρακαλώ, θα είμαι πίσω σ’ ένα λεπτό.» Εσείς δε θα κρυβόσασταν στο κελάρι μετά απ’ αυτό; Συν τοις άλλοις, μας έδειξε περίτρανα πως μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς τη δύναμη των Μέσων Ενημέρωσης για να δημαγωγήσει την κοινή γνώμη... Έτσι απλά.

Ο Orson είχε ευκατάστατους γονείς που ονειρεύονταν για τα παιδία τους ένα αξιόλογο μέλλον. Ο αδερφός του δεν τα κατάφερε, αλλά ο ίδιος από μικρός θεωρούνταν παιδί-θαύμα, αφού ανέβαζε θεατρικά σκετς στο σχολείο του χωρίς καμιά βοήθεια, πράγμα που θεωρήθηκε τόσο σημαντικό που οι τοπικές εφημερίδες δεν παρέλειπαν να τον αναφέρουν σε τακτά χρονικά διαστήματα. Στο ξακουστό Todd School συνέχισε τα ίδια, μέχρι που ο πατέρας του, που φιλοδοξούσε να τον κάνει διάσημο ζωγράφο τουλάχιστον τον έστειλε στην Ευρώπη για να αλλάξει παραστάσεις. Εκεί ήταν, στην Ιρλανδία και συγκεκριμένα στο Gate Theatre που ανέβηκε στη σκηνή ως επαγγελματίας ηθοποιός. Η απόδοση των ρόλων από τον Orson ήταν δυνατή και πολλά υποσχόμενη, όμως μη καταφέρνοντας να πάρει άδεια εργασίας, ξαναγυρίζει στις H.Π.Α. όπου γίνεται μέλος ενός περιφερόμενου θιάσου, κυρίως χάρη στη μεσολάβηση του Thornton Wilder. Αργότερα, συστήνουν μαζί με τον John Houseman το Mercury Theatre. Τη συνέχεια την ξέρετε, το Mercury Theatre πήρε ραδιοφωνική μορφή και ο Welles έγινε λαοφιλής διασκεδαστής. Το επεισόδιο που δημιουργήθηκε με την παρεξήγηση περί εισβολής Αρειανών ήταν το εισιτήριο του Welles στο Hollywood. Το στούντιο RKO του πρόσφερε συμβόλαιο για τρεις ταινίες η πρώτη των οποίων είναι ο εξίσου μυθικός με το δημιουργό του, Πολιτης Κεην (1941), η καλύτερη ταινία όλων των εποχών σύμφωνα με το American Film Institute, αλλά παταγώδης εισπρακτική αποτυχία τον καιρό της. «Με μία και μόνη ταινία, την πρώτη του, ο Welles άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο γίνονταν οι ταινίες», έχουν πει γι’ αυτήν. Η δεύτερη ταινία του ήταν το The Magnificent Ambersons (1942), αλλά ήδη οι προστριβές του με τους υπεύθυνους των στούντιο είχαν αρχίσει. Ο ίδιος επέμενε στο αυτεξούσιο επί του δημιουργήματός του, απαιτώντας να έχει λόγο όχι μόνο στη σκηνοθεσία, αλλά και στο montage, το editing και όλα τα σχετικά, και φυσικά η ρήξη ήταν αναμενόμενη. Οι επόμενες προσπάθειές του να δουλέψει με τα στούντιο είχαν την ίδια τύχη, οπότε και ο Welles αποφάσισε να συνεχίσει την καριέρα του στην Ευρώπη, συχνά αυτοχρηματοδοτούμενος, άλλοτε υπό την εύνοια παραγωγών με κατανόηση, πάντα όμως με μεγάλες δυσκολίες και ελάχιστη στήριξη.


Η μαγευτική συμπρωταγωνίστριά του στην ταινία The Lady from Shanghai (1947) Rita Hayworth, ήταν για ένα διάστημα μαζί του και στη ζωή. Έκανε τρία παιδιά, ένα από τον κάθε γάμο του. Ό,τι και να έκανε ο Orson Welles είχε ένα εκτόπισμα. Ως ηθοποιός αγαπούσε τη δραματική τεχνοτροπία, σε σημείο μερικές φορές να υπερβάλλει. Το ίδιο έκανε μερικές φορές και στη σκηνοθεσία του, αν και αυτή η υπερ-δραματικοποίηση περισσότερο πρόσθετε στις ταινίες του, παρά ηχούσε παράφωνα. Όλοι όμως έχουν μια ταινία του Welles στον κατάλογό τους. Το British Film Institute τοποθετεί στη θέση νούμερο ένα την ταινία του The third Man - Ο τριτος Ανθρωπος (1949).

Ασχολήθηκε αρκετά με τον William Shakespeare, τον κατηγορούν όμως ότι ποτέ δεν τον κατανόησε επαρκώς. Τον κατηγορούν ότι δε χρησιμοποίησε κανένα πρωτότυπο εύρημα, αλλά απλώς τελειοποίησε ό,τι είχε να επιδείξει μέχρι τότε η κινηματογραφική τέχνη. Λες και αυτό μπορεί να το κάνει ο καθένας. Το σίγουρο είναι ότι έχει θρονιαστεί ανάμεσα στη χορεία των πιο μεγάλων σκηνοθετών και τίποτα δε μπορεί, ούτε χρειάζεται να του πάρει αυτή τη θέση, γιατί αναμφισβήτητα την αξίζει. Το αστείο είναι, ότι ενώ ποτέ δεν κατάφερνε να πλουτίσει από τις ταινίες του, ο ίδιος ποτέ δεν αρνήθηκε ότι αυτός ήταν ένας από τους σκοπούς της δουλειάς του. Ευθαρσώς δήλωσε κάποτε: «Δε θέλω καμιά περιγραφή για μένα να είναι ακριβής. Θέλω να είναι κολακευτική. Δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι που τραγουδούν για τον επιούσιο θέλουν ποτέ να περιγράφονται με ειλικρίνεια – σίγουρα πάντως όχι γραπτώς. Χρειάζεται να πουλάμε εισιτήρια, άρα χρειαζόμαστε καλές κριτικές.» Χαριτωμένη έκκληση σε απανταχού γης κριτικούς.

Όταν πρωτομπήκε σε στούντιο, δήλωσε ο ίδιος, ένιωσε σαν παιδί μέσα σε κατάστημα ζαχαρωτών. Αυτή η λαιμαργία του για την τέχνη του κινηματογράφου έδωσε πολλά στην παγκόσμια φιλμογραφία. Η ταινία Othello (1952) κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα. Το Touch of Evil - Το Αγγιγμα του Κακου (1958) έχει και αυτό την κλασική αισθητική του Welles. Όλες οι ταινίες του έχουν κάτι σκοτεινά μαγευτικό, ακόμη και αν δεν καταφέρνουν να είναι όλες τους αριστουργηματικές. Ο Mr. Arkadin - Ο Κυριος Αρκαντιν (1955) που βλέπουμε αυτό τον καιρό σε νέες κόπιες είναι ό,τι πιο διασκεδαστικό μπορεί κανείς να παρακολουθήσει. Ένα story απλό, αλλά με ιδιοφυή σκηνοθεσία φτάνει για να κάνει μια ανεπανάληπτη, πάντα φρέσκια ταινία.

Η τελευταία του δουλειά πριν πεθάνει ήταν να δανείσει τη φωνή του στον Unicron από την ταινία Transformers (1986). Η συζήτηση γύρω από το όνομά του, όμως, δεν έχει τελειώσει ακόμη. Παλιά του σενάρια και μισοτελειωμένες ή προχειροφτιαγμένες παραγωγές βρίσκονται ξανά στον ενθουσιώδη δρόμο προς τα remake, γιατί, τώρα που πέθανε, όλα θα γίνουν.

Στελλα Παρασχα

---

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια. Στείλτε το πρώτο!

Αυτή τη στιγμή δεν είστε συνδεδεμένος. Συνδεθείτε ή κάντε εγγραφή για να σχολιάσετε.