---

The Pianist (2002) - Μεταφρασμένος Τίτλος: Ο Πιανίστας - Γνωστό και ως: Le Pianiste
Βιογραφική | 150' |
	Πρεμιέρα στην Ελλάδα: Παρ 18 Οκτ 2002 Ημερομηνία κυκλοφορίας DVD: 26/5/2003 Διανομή: Προοπτική Χρώμα: Έγχρωμο Ήχος: DTS (Digital Theater Sound) Γλώσσα: Αγγλικά - Γερμανικά - Ρωσικά
	Δημοτικότητα: n/a Αξιολόγηση:    (7.89/10) Aντιφατικότητα ψήφων:
- Υπότιτλος: Η μουσική ήταν το πάθος του. Η επιβίωση ήταν το αριστούργημα του. - Gallery:

---

- Κριτική από το Cine.gr:

Η διθυραμβικη επιστροφη του Roman Polanski που βραβευθηκε με το Χρυσο Φοινικα των Κανων, κινειται γυρω απο την αληθινη ιστορια ενος Εβραιου που επεζησε του ολοκαυτωματος, κατα τη διαρκεια της επελασης του Χιτλερ και των ναζιστικων δυναμεων στην Ευρωπη. Η ταινια, βασιζεται στο βιβλιο (“Death of a city”) του Εβραιου πιανιστα Βλαντισλαβ Σπιλμαν, το οποιο ειναι γνωστο για την χαρακτηριστικη αντικειμενικοτητα με την οποια εξιστορουνται τα γεγονοτα.

Ο Πολανσκι ακολουθει την ιδια ακριβως πορεια και στην ταινια του, κατορθωνοντας να διατηρησει μια αποστασιοποιημενη οπτικη απο τις δραματικες καταστασεις που εζησαν χιλιαδες ανθρωποι εκεινη την περιοδο, δινοντας ωστοσο στο θεατη πληρη εικονα της φρικαλεοτητας και του παραλογου των μαρτυριων στα οποια υπεβαλαν οι Γερμανοι στρατιωτες τα μελη της Εβραϊκης φυλης.

Αυτη ακριβως η αποστασιοποιηση του Πολανσκι απο τα γεγονοτα, εχει προκαλεσει εναν διχασμο στη γνωμη των κριτικων. Πολλοι ειναι αυτοι που λενε οτι ενα τοσο σοβαρο θεμα χρειαζεται μια πιο στενη και προσωπικη προσεγγιση, κατηγορωντας τον σκηνοθετη οτι εδωσε στην ταινια ενα χαρακτηρα «ακαδημαϊκο». Και η αληθεια ειναι οτι και εγω θα περιμενα απο εναν ανθρωπο που εζησε απο κοντα μια τετοια κατασταση, να δω ενα καπως πιο ευαισθητο η ακομη και καταγγελτικο υφος. Ωστοσο το οτι δεν φανηκε μια τετοια προθεση στην ταινια δεν νομιζω οτι ειναι κατι για το οποια θα επρεπε να τον κατηγορησει κανεις, παρα μαλλον το αντιθετο. Ιδιως μαλιστα οταν αυτη η αποστασιοποιηση και η συνειδητη αποχη του ηρωα απο τα τεκταινομενα, ειναι στην ουσια αυτο που τον κρατα ζωντανο.

Βεβαια, αλλιως ειναι τα πραγματα στη θεωρια και αλλιως στην πραξη. Δυστυχως, το αποτελεσμα της σκηνοθετικης οδου που επελεξε ο Πολανσκι, αποδεικνυει οτι μαλλον δεν επραξε και πολυ συνετα. Η αποστασιοποιηση και η αντικειμενικοτητα ειναι ο καλυτερος και πιο ασφαλεις τροπος να πεις μια ιστορια σωστα. Αλλα ολοι ξερουμε οτι η αντικειμενικοτητα απαιτει την ελλειψη του συναισθηματισμου. Και ελλειψη συναισθηματος σε μια δραματικη ταινια, μαλλον δεν ειναι και πολυ καλο. Οταν ενας ηρωας δεν εκφραζει σκεψεις, αποψεις, συναισθηματα προσωπικα και δικα του, τοτε ο θεατης δεν καταφερνει να νιωσει αυτη τη συνδεση που θα τον κανει να συμπονεσει τον ηρωα και να νοιαστει γι’ αυτον. Και φυσικα δεν χρειαζεται να λυνεται στο κλαμα καθε φορα που σκοτωνεται καποιος διπλα του (πραγμα που συμβαινει συχνα-πυκνα), αλλα το ελαχιστο συναισθημα που θα μπορουσε να εκφραστει θα ηταν ενα ειδος ενοχης για αυτον τον ανεξηγητο προστατευτικο μανδυα που φαινεται να τον καλυπτει και τον σωζει συνεχως, η ισως οι τυψεις του ανθρωπου που χωρις καποια συγκεκριμενη αιτια, γλιτωσε το σιγουρο θανατο στον οποιο οδηγηθηκε ολη του η οικογενεια.

Το αποτελεσμα αρχιζει να γινεται αισθητο περιπου μετα το πρωτο ενα τεταρτο της ταινιας, αλλα στο πρωτο μισο δεν ειναι και τοσο ενοχλητικο, καθως ο Σπιλμαν (Adrien Brody) περιτριγυριζεται απο πληθωρα φιλων, συγγενων, η αλλων ομοιοπαθουντων, των οποιων η προσπαθεια να κρατηθουν ζωντανοι σ’ αυτην την τρελα, κεντριζει το ενδιαφερον του θεατη. Στο δευτερο μισο της ταινιας ομως, καθως ο Σπιλμαν δραπετευει απο το γκετο και μεταφερεται απο κρυψωνα σε κρυψωνα, μονοπωλωντας το φακο, τα πραγματα γινεται ιδιαιτερα κουραστικα. Οταν παρακολουθεις επι 75 λεπτα τις προσπαθειες ενος ανθρωπου με τον οποιο δεν μπορεις να ταυτιστεις, ειναι επομενο να κουραστεις.

Απο την καθαρα αισθητικη πλευρα παντως η ταινια ειναι εξαιρετη. Ο Πολανσκι εχοντας στο πλαι του τον, βραβευμενο με Oscar για τη «Λιστα του Σιντλερ», Allan Starski στο σχεδιασμο παραγωγης, καταφερνει να δωσει το μεγεθος της καταστροφης της πολης με τροπο μαγευτικο, ενω οι αγωνιωδεις προσπαθειες των Εβραιων να επιβιωσουν μεσα σ’ αυτες τις απανθρωπες συνθηκες που τους επεβαλλαν οι Γερμανοι, παρουσιαζονται σε ολη τους τη σκληροτητα, κερδιζοντας μας για οσο διαρκουν.

Ο Πιανιστας ισως δεν ειναι η μνημειωδης επιστροφη που θα περιμεναμε απο αυτον το μεγαλο σκηνοθετη, ωστοσο ειναι μια ευχαριστη αλλαγη μετα απο αρκετες οχι και τοσο πετυχημενες δουλειες. Ισως αν εβρισκε ενα θεμα που να του ταιριαζε περισσοτερο...

Βαθμολογία: (7/10)

Πρωιμακης Ιωσηφ

---

Παρασκευη 2 Μαΐου 2003 - 11:42

Αληθεια, γιατι αποφασισα να γραψω αυτη την κριτικη; Τον Πιανιστα τον ειχα παρακολουθησει σε avant premiere στα μεσα Οκτωβριου. Πως, λοιπον, τωρα μετα απο 6 περιπου μηνες αποφασισα να ασχοληθω με τη συγγραφη της συγκεκριμενης κριτικης;Ο κυριος λογος ηταν η τυχαια αναγνωση πριν απο μερικες ημερες της κριτικης που εχει γραψει ενας cinαδελφος για την ταινια (Ι.Πρωιμακης) καθως και των σχολιων στα οποια εχουν προβει δυο πρωην απλοι χρηστες του cine.gr και νυν cinαδελφοι: ο Β.Σωτηροπουλος (ψευδωνυμο homo chatius) και ο Γ.Δηρακης.Πρεπει να ομολογησω οτι σε αρκετα σημεια της κριτικης τοσο του Ι.Πρωιμακη οσο και του Β.Σωτηροπουλου διαφωνησα εξ αρχης και θεωρησα οτι η ολη εικονα που παρουσιαζεται στην ιστοσελιδα για τον Πιανιστα ειναι σε σημαντικο βαθμο διαστρεβλωμενη και ακρως παραπλανητικη.Ετσι λοιπον, πριν απο 3 ημερες παρακολουθησα για δευτερη φορα τον Πιανιστα, ουτως ωστε να καταστει εφικτη η συνταξη μιας οσο το δυνατον περισσοτερο τεκμηριωμενης και κατατοπιστικης κριτικης.Σ` αυτα τα πλαισια, θα ηθελα να επισημανω εκ προοιμιου το γεγονος οτι η κριτικη μου θα διεπεται απο ενα διαλεκτικο χαρακτηρα, αφου θα επιχειρησω να αντικρουσω ορισμενες τοποθετησεις των cinαδελφων, τις οποιες θεωρω εσφαλμενες.

Καταρχην, το σεναριο της ταινιας βασιστηκε στο βιβλιο του Πολωνο-Εβραιου πιανιστα Βλαντισλαβ Σπιλμαν, στο οποιο ο συγγραφεας εξιστορει τις περιπετειες και τις κακουχιες που περασε τοσο ο ιδιος και η οικογενεια του οσο και και ολοι οι υπολοιποι Εβραιοι της Βαρσοβιας κατα τη διαρκεια της κατοχης της Πολωνιας απο τα ναζιστικα στρατευματα.Κατα κανονα, θεωρω οτι ειναι αρκετα επιμοχθο και δυσκολο να μεταφερθει το περιεχομενο ενος βιβλιου στη μεγαλη οθονη, ενω το αποτελεσμα, κατα την αποψη μου, τις περισσοτερες φορες δεν ειναι ιδιατερα ικανοποιητικο. Ο Πιανιστας ομως αποτελει μαλλον μια απο τις εξαιρεσεις αυτου του κανονα.Ο βραβευμενος με Οσκαρ Ronald Harwood επιτυγχανει να συγγραψει ενα απολυτα ισορροπημενο και αψεγαδιαστο σεναριο, που σε πολλα σημεια αγγιζει την τελειοτητα.Κρατα καθηλωμενο το θεατη για 2,5 ολοκληρες ωρες χωρις να τον κουρασει ουτε για μια στιγμη.Η αγωνια κυριαρχει, οι ρυθμοι δεν ειναι αργοι χωρις ομως να ειναι και παρα πολυ γρηγοροι, με συνεπεια αφενος να μην κουραζεται ο θεατης και αφετερου να μην δημιουργουνται κενα και αποριες σχετικα με την εξελιξη του εργου.Η δραματικη ενταση κυριαρχει απο το πρωτο μεχρι και το εκατοστο τεσσαρακοστο ογδοο λεπτο και τα συναισθηματα διαρκως εναλλασσονται απο λυπη και αποτροπιασμο για τις δολοφονιες δεκαδων Πολωνο-Εβραιων, σε φρικη για τις αθλιες συνθηκες διαβιωσης των εγκλειστων στο γκετο, σε χαρα για τις στιγμες που κατορθωνει να ξεφυγει απο βεβαιο θανατο ο πρωταγωνιστης, και σε μια διαρκη αγωνια για το τι προκειται να επακολουθησει.Ο θεατης ταυτιζεται με τον Σπιλμαν μεσω του φοβου που νιωθει για την τυχη του και της συμπαθειας (ελεος,στα αρχαια ελληνικα) που αισθανεται για το προσωπο του.Συμπασχει μαζι του, συμμετεχει λογικα και συναισθηματικα στα δρωμενα και τελικα ηρεμει ψυχικα και ανακουφιζεται με την αισια καταληξη του εργου διαπιστωνοντας την ηθικη νικη του πρωταγωνιστη και την αποκατασταση της ηθικης ταξης μεσω της ολοκληρωτικης συντριβης των ναζιστικων στρατευματων.Δηλαδη, το σεναριο προωθωντας την ταυτιση του θεατη με τον Σπιλμαν ακολουθει σε σημαντικο βαθμο τον ορισμο του Αριστοτελη για την τραγωδια:"Εστιν ουν τραγωδια [...] δι` ελεου και φοβου περαινουσα την των τοιουτων παθηματων καθαρσιν".

Αντιθετως, ο cinαδελφος Ιωσηφ Πρωιμακης αναλυει εκτενως στην κριτικη του την "αποστασιοποιημενη οπτικη" που, οπως ισχυριζεται, ακολουθει ο Πολανσκι στη συγκεκριμενη ταινια.Μαλιστα, μετα απο μια αναλυση εκτασης 4 παραγραφων καταληγει στο συμπερασμα οτι η συγκεκριμενη επιλογη του Πολανσκι ειναι λανθασμενη.

Καταρχην, θα ηθελα να επισημανω οτι μια ενδεχομενη αποπειρα αποστασιοποιησης του θεατη απο τους ηθοποιους και την υποθεση του εργου δεν απορρεει τοσο απο τις επιλογες του σκηνοθετη αλλα κατα κυριο λογο απο τις επιλογες του σεναριογραφου. Συνεπως, ο cinαδελφος δε θα επρεπε να μεμφεται τον Polanski αλλα τον Harwood. Ομως εκτος απο αυτο, ο αγαπητος cinαδελφος δυστυχως σπαταλησε ασκοπα το χρονο του (αλλα και τον δικο μας) αναλυοντας μια υποτιθεμενη αποστασιοποιηση του θεατη απο τον πρωταγωνιστη και απο τα τεκταινομενα, η οποια στην πραγματικοτητα, οπως ανεφερα και προηγουμενως, δεν υφισταται πουθενα!

Ειδικοτερα, ο ορος "αποστασιοποιηση"χρησιμοποιηθηκε για πρωτη φορα απο τον Γερμανο θεατρικο συγγραφεα Bertold Brecht, σε μια προσπαθεια να εξηγησει θεωρητικα τον πρωτοποριακο και πειραματικο χαρακτηρα των θεατρικων του εργων.Βασικος στοχος των κινηματογραφικων η θεατρικων εργων που υιοθετουν την αποστασιοποιηση δεν ειναι να αντανακλουν την κοινωνικη πραγματικοτητα αλλα να στοχαζονται πανω σ` αυτην, συμπαρασυροντας σ` αυτον το στοχασμο και το κοινο.Το εργο παρουσιαζεται ασυνεχες, διακοπτομενο, μορφικα ανομοιο, και με πολλες εσωτερικες αντιφασεις.Αντιπαραθετει σκηνες με τροπο που δεν ανταποκρινεται στις προσδοκιες του κοινου, ενω δεν εχει καθορισμενο τελος.Εξαλλου, η εσωτερικη ενοτητα του εργου κυριολεκτικα διαλυεται με τη χρηση διαφορετικων μορφων τεχνης (π.χ. τραγουδι, χορογραφια, προβολη θεατρικων σκηνων κατα τη διαρκεια καποιου κινηματογραφικου εργου), οι οποιες δεν επιδεχονται αρμονικο σμιξιμο μεταξυ τους και περισσοτερο συγκρουονται με τη δραση παρα ενσωματωνονται σ` αυτη.Οι ηθοποιοι διδασκονται να ερμηνευουν τους ρολους τους κρατωντας καποια αποσταση χωρις να ταυτιζονται με αυτους, δειχνοντας ετσι με σαφη τροπο οτι προκειται για ηθοποιους που υποκρινονται.Αποτελεσμα ολων αυτων των τεχνασματων ειναι η παρεμποδιση της συναισθηματικης ταυτισης του κοινου με το εργο και η ενθαρρυνση για μια κριτικη θεωρηση, που παραμενει προσφορη σε διαφορες αλληλοσυγκρουομενες εκδοχες.Το κοινο γινεται ενας ειδικος συνεργατης και οχι ο αποδεκτης ενος ολοκληρωμενου προιοντος.Το κειμενο ειναι παντοτε υπο αιρεση (μαλιστα ο Brecht συχνα το ξαναεγραφε με βαση τις αντιδρασεις του κοινου και ενθαρρυνε και αλλους να συμμετασχουν στο ξαναγραψιμο του), ενω το ιδιο το εργο ειναι ενα πειραμα που ανατροφοδοτειται απο το αποτελεσμα της παραστασης και ολοκληρωνεται μονο μεσα απο την προσληψη του απο το κοινο.

Στον κινηματογραφο, οπως και σε ολες τις υπολοιπες τεχνες αλλα και στις επιστημες, υφισταται μια συγκεκριμενη ορολογια και για να συνεννοουμαστε θα πρεπει να την τηρουμε.Το ερωτημα μου ειναι το εξης: Σε ποιο συμειο του εργου απαντωνται εστω και μερικα απο τα χαρακτηριστικα στοιχεια και γνωρισματα της αποστασιοποιησης;Η απαντηση ειναι ΠΟΥΘΕΝΑ!Βεβαιως, εαν καταλαβα καλα, ο cinαδελφος εν προκειμενω χρησιμοποιησε τον ορο "αποστασιοποιηση" με μια εννοια παραπλησια με αυτη που του προσδιδουμε στην καθημερινη ζωη.Δηλαδη, πιθανως εννοει οτι οι ηθοποιοι διδασκονται (απο το σκηνοθετη) να ερμηνευουν τους ρολους τους χωρις να ταυτιζονται με αυτους , δειχνοντας ετσι με σαφη τροπο οτι προκειται για ηθοποιους που υποκρινονται.Αυτο, οπως προανεφερα, ειναι ενα απο τα χαρακτηριστικα της αποστασιοποιησης αλλα φυσικα δεν ειναι το μονο και δεν επαρκει για να θεωρησουμε οτι στο εργο υφισταται μια προσπαθεια αποστασιοποιησης του θεατη απο τα δρωμενα.Ομως, ουτε και αυτο το γνωρισμα της αποστασιοποιησης απανταται στο εργο.Ο κ.Πρωιμακης αρχικα αναφερει τη "συνειδητη αποχη του ηρωα απο τα τεκταινομενα" και εν συνεχεια την "ελλειψη συναισθηματος".Αυτη η διαπιστωση ειναι εντελως εσφαλμενη.Που εντοπιζεται η "συνειδητη αποχη του ηρωα απο τα τεκταινομενα" οταν ο ιδιος ο ηρωας συμμετεχει με κινδυνο της ζωης του στη μεταφορα οπλων για να αντισταθουν οι εγκλειστοι στο γκετο στους Γερμανους και οταν αποκλειστικα χαρη στις δικες του προσπαθειες γινεται εφικτη η αποφυλακιση του αδερφου του;

Η σκηνοθεσια του Roman Polanski ειναι εξαιρετη.Διεπεται απο εναν εντονο λυρισμο ενω, ταυτοχρονα, κατορθωνει να συνδυασει αρμονικα στο ιδιο εργο σκηνες βιαιες και αποκρουστικες με σκηνες εντονης συναισθηματικοτητας που αποπνεουν ελπιδα και αισιοδοξια για το μελλον.Ο Polanski εχοντας ζησει και ο ιδιος τη φρικη της ναζιστικης θηριωδιας εχει τη δυνατοτητα να κατευθυνει τους ηθοποιους με τον καλυτερο δυνατο τροπο, δημιουργωντας τελικα ενα αριστουργημα.Φοβερη ειναι η σκηνη κατα την οποια ο Βλαντισλαβ Σπιλμαν (Adrien Brody) εχει φυγαδευθει απο Πολωνους αντιστασιακους σε ενα διαμερισμα, το οποιο θεωρειται απο τις αρχες εγκαταλελειμμενο και συνεπως πρεπει να κανει απολυτη ησυχια.Ομως, μεσα στο σπιτι υπαρχει ενα πιανο και ο Σπιλμαν μπαινει στον πειρασμο να παιξει μουσικη (κατι που εχει να κανει για αρκετους μηνες).Ετσι λοιπον, εμεις παρακολουθουμε την τιτανια συγκρουση που λαμβανει χωρα στην ψυχη του πρωταγωνιστη: απο τη μια πλευρα, εαν αποφασισει να παιξει πιανο θα προδοθει στους Γερμανους, απο την αλλη η μουσικη ειναι ολη η ζωη του Β.Σπιλμαν, ολοκληρη η υπαρξη του.Ο πειρασμος ειναι μεγαλος...Τελικα, αποφασιζει να παιξει μουσικη στο μυαλο του με τα χερια του να κινουνται στην πραγματικοτητα ακριβως πανω απο τα πληκτρα χωρις ομως να τα αγγιζουν.Το μεγαλυτερο ομως πλεονεκτημα της σκηνοθεσιας και αυτο που τελικα ξεχωριζει τον Πιανιστα απο αλλες ταινιες με παραπλησιο θεμα (π.χ.Η Λιστα του Σιντλερ, Η Ζωη ειναι ωραια κ.α.) ειναι η στενη συνδεση του εργου με τη μουσικη, και πιο συγκεκριμενα με την κλασικη μουσικη του Σοπεν.

Οι ερμηνειες των ηθοποιων ειναι καταλυτικες για την εξελιξη του εργου.Και δεν αναφερομαι μονο στους ηθοποιους που εχουν καποιο πρωταγωνιστικο ρολο, αλλα και σε ολους τους υπολοιπους.Για παραδειγμα, πως να ξεχασει κανεις την πολυ καλη ερμηνεια του ανωνυμου μεθυσμενου Γερμανου αξιωματικου που δερνει τους Εβραιους για να γιορτασει την πρωτοχρονια;Ο Adrien Brody (Β.Σπιλμαν) δινει μια απο τις καλυτερες ερμηνειες που εχω παρακολουθησει ποτε σε κινηματογραφικο εργο.Επιπλεον, πολυ καλη ειναι η ερμηνεια του Ed Stoppard (Henryk) αλλα και του Frank Finlay (ο πατερας του Β.Σπιλμαν).

Ολοκληρωνοντας,θα ηθελα να επισημανω τεσσερα σημεια στα οποια διαφωνω με τους cinαδελφους Β.Σωτηροπουλο και Γ.Δηρακη:

α)Ο Πολανσκι σε ηλικια 70 ετων ειναι ηδη καταξιωμενος σκηνοθετης και δεν περναει καμια "σκηνοθετικη κλιμακτηριο του στυλ: αμαν πρεπει να κανω σοβαρη ταινια για να με δοξαζουν οι συγχωριανοι μου", οπως ισχυριζεται ο Β.Σωτηροπουλος.Αληθεια, Το Μωρο της Ροζμαρυ, το Chinatown, το Frantic, Η ενατη Πυλη δεν ειναι κλασικες ταινιες κ.Σωτηροπουλε;

β)Η κατηγοριοποιηση των σκηνοθετων σε "συντηρητικους" και "αιρετικους"-προοδευτικους, κ.Σωτηροπουλε, εκτος απο το οτι ειναι αυθαιρετη (το ποια ταινια ειναι συντηρητικη και ποια αιρετικη ειναι υποκειμενικο), περιοριζει κιολας την αξια του καθε σκηνοθετη και δημιουργει τεχνητα ορια και πλαισια στο μυαλο του θεατη.

γ)Αγαπητε κ. Σωτηροπουλε, λετε οτι σας "απογοητευσε η μουσικη του Βοιτσεκ Κιλαρ".Ξεχνατε ομως οτι η κυριαρχη μουσικη επενδυση της ταινιας δεν ειναι η μουσικη του Κιλαρ αλλα η κλασικη μουσικη του Frederic Chopin.Πιστευω να εχετε ακουστα τον Chopin...Η μουσικη του Κιλαρ δεν μπορει σε καμια περιπτωση να πρωταγωνιστει, γιατι τοτε θα κατερρεε ολο το εργο.Η μαγεια της ταινιας, οπως προειπα, εγκειται στη σχεση του πρωταγωνιστη με τη μουσικη.Και η μουσικη αυτη δε θα μπορουσε να ειναι η μουσικη του Κιλαρ.

δ)Τελος,ο κ. Δηρακης καλο θα ηταν να παψει να οραματιζεται "υποπτες" σκοτεινες σιωνιστικες συνομωσιες και "προπαγανδες".Αυτο που θα επρεπε να κατανοησει ειναι οτι η ιστορια ως επιστημη ασχολειται με το ατομικο και το μερικο.Ενδιαφερεται να μας παρουσιασει απο τη μια πλευρα γεγονοτα που εκδηλωθηκαν σε ορισμενες χρονικες στιγμες και συγκεκριμενο τοπο, και απο την αλλη προσωπα που εζησαν και εδρασαν κατω απο ιδιαιτερες συνθηκες.Αντιθετως, η τεχνη αποσκοπει στην παρουσιαση του καθολικου, εκεινου που ξεπερναει τα ορια μιας συγκεκριμενης χρονικης εποχης και τα συνορα μιας ορισμενης γεωγραφικης περιοχης.Στη θεση των Πολωνο-Εβραιων μπορει καλλιστα να βρισκεται οποιοσδηποτε αλλος λαος η εθνοτητα.Σ` αυτα τα πλαισια οι αρχαιες ελληνικες τραγωδιες συνεχιζουν να παιζονται εως και σημερα σε ολο τον κοσμο παρ` ολο που γραφτηκαν πριν απο 2500 χρονια και αναφερονται σε αρχαιους ελληνικους μυθους και σε αρχαια ελληνικα πολιτιστικα στοιχεια.

Εν κατακλειδι, Ο Πιανιστας ειναι ενα αληθινο αριστουργημα, μια τεχνικα αλλα και ουσιαστικα αψογη ταινια που σε μερικα χρονια θα ειναι κλασικη (ισως τοτε ο ειδικος για cult ταινιες του cine.gr,Ι.Πρωιμακης, να αναθεωρησει τις αποψεις του).Εγω σας προτεινω ανεπιφυλακτα να την παρακολουθησετε.Και αφηστε τους αλλους να μιλανε μονοι τους για υποτιθεμενα "αριστουργηματα" (που στην πραγματικοτητα ειναι "πατατες") του στυλ: α)Η Πολη του Θεου και του Αγιου Πνευματος, β) Ο κατεψυγμενος Δρομεας, γ) ποσες βροχες και ποσοι χειμωνες, δ) Ο Αρχοντας, ο Δουκας,ο Βαρονος και οι λοιποι γαλαζοαιματοι των Δαχτυλιδιων.Η πραγματικη τεχνη ειναι εδω!

Βαθμολογία: (10/10)

Νικολας Διακιδης

---

ΚΡΙΤΙΚΗ DVD



- Αμέσως μετά την έκρηξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, η Πολωνία ως η πιο κοντινή στην Γερμανία χώρα, υπήρξε η πρώτη που βρέθηκε κάτω από την βαριά μπότα του Άξονα. Το χαρακτηριστικό της ύπαρξης υψηλού ποσοστού Εβραίων ανάμεσα στις φυλές που αποτελούσαν το σύνολο του Πολωνικού λαού, στάθηκε ο λόγος που η άτυχη αυτή χώρα υπέφερε τα περισσότερα δεινά από κάθε άλλη, από τους Γερμανούς κατακτητές, με τραγικό αποτέλεσμα οι μεγαλύτερες πόλεις της κυριολεκτικά να ισοπεδωθούν.

Ανάμεσα στο μισό εκατομμύριο Εβραίων που εκδιώχτηκαν από τις κατοικίες τους για να εγκατασταθούν στην απομόνωση του βρωμερού γκέτο της πρωτεύουσας Βαρσοβίας, υπήρξε και ο Λάντισλαβ Σπίλμαν, ένας από τους σπουδαιότερους και πιο φημισμένους σολίστες πιάνου προπολεμικά, που μαζί με την οικογένεια του, τους αδύναμους γονείς του και τα τρία του αδέλφια προσπαθούν να σωθούν από την λύσσα που διακατέχει τους Ναζί. Ο προσωπικός του Γολγοθάς θα ξεκινήσει από την στιγμή που η τύχη, θα τον οδηγήσει μακριά από τους δικούς του ανθρώπους αλλά και τα τρένα του θανάτου με κατεύθυνση την Τρεμπλίνκα, αφήνοντας τον ένα ολομόναχο φάντασμα ανάμεσα στα ερειπωμένα μπαρουτοκαπνισμένα χαλάσματα μιας πολύ όμορφης πόλης.

- Ένα προσωπικό στοίχημα που είχε βάλει με τον εαυτό του αποτέλεσε ο Πιανιστας για τον κορυφαίο Ευρωπαίο δημιουργό Roman Polanski. Η διαδρομή πέντε χρόνων οδύνης, ανάμεσα στην αρρώστια, τις κακουχίες και τον τρόμο, για έναν ολόκληρο κατατρεγμένο λαό, αποτυπώνεται για ακόμη μια φορά στο πανί, με σοβαρότητα και σεβασμό στα εκατομμύρια θύματα του Ολοκαυτώματος.

Ο Πολωνικής καταγωγής σκηνοθέτης, με την εμπειρία των τεσσάρων δεκαετιών της επιτυχημένης του πορείας από το "Μαχαίρι στο Νερό" μέχρι την Chinatown - Τσαϊναταουν και από το Rosemary`s Baby - Το Μωρο της Ροζμαρυ στο Bitter Moon - Τα μαυρα Φεγγαρια του Ερωτα, φτιάχνει ένα αριστούργημα καριέρας, εμπνευσμένος (και φανερά επηρεασμένος) όπως είναι πολύ φυσικό από τον κατατρεγμό της φυλής του από τους αδίστακτους SS. Ένα έργο γεμάτο ακραία δραματικά φαινόμενα και περισσή συγκίνηση που χάρισε στον Polanski το βραβείο σκηνοθεσίας της φετινών ιδιαιτέρως αμφιλεγόμενων Oscars και τον Χρυσό Φοίνικα της περσινής πασαρέλας των Κανών.

Είναι αλήθεια βέβαια πως στο παρελθόν έχουν υπάρξει πολλές καταγραφές ιστοριών που έχουν σαν βάση το Ολοκαύτωμα και θα περίμενε κανείς (ιδίως μετά το Schindler`s List - Η Λιστα του Σιντλερ) πως το θέμα θα είχε εξαντληθεί και εκλείψει. Ευτυχώς όμως που στον σύγχρονο κόσμο, υπάρχουν και κάποιοι ευσυνείδητοι λαοί που δεν ξεχνούν την ιστορία τους (όταν διαθέτουν ιστορία…) και μέσω της δύναμης που παρέχει η σινεματική γραφή να αφήνουν κληρονομιά στους νεότερους τις μνήμες αυτές. Μνήμες που υπάρχουν άφθονες και στην Ελληνική ιστορία αλλά ελάχιστοι βρέθηκαν να έχουν το σθένος και την ικανότητα να καταγράψουν, αντί να ασχολούνται με βλακώδη Safe Sex και Singapore Sling… Ας είναι, δεν είναι λίγοι αυτοί που (πολύ σωστά) δίνουν νοερά σε τέτοια «ξένης προέλευσης» ιστορικά γεγονότα, ελληνικό χαρακτήρα προσπαθώντας να αντιληφθούν έστω στο ελάχιστο, τον πόνο ανάλογων σφαγών της ιστορίας μας με αυτή των Εβραίων. Και το The Pianist αποτελεί ένα τέτοιο πρώτης τάξης υπόδειγμα…



Το φιλμ είναι βασισμένο στα όσα βίωσε ο πραγματικός Σπίλμαν κατά την διάρκεια του πολυετούς κρυφτού με τους Ναζί, ανάμεσα στα φλεγόμενα κτίρια της Βαρσοβίας, και τα κατέγραψε στο σύγγραμμα του “Death Of A City” αμέσως μετά το τέλος του πολέμου. Το βιβλίο αυτό επεξεργάστηκε σεναριακά ο Ronald Harwood πιστώνοντας τον Πιανιστα με ακόμη ένα Oscar αυτό του διασκευασμένου σεναρίου.

Η ταινία ουσιαστικά αποτελεί και επισφράγισμα της αξίας ενός μεγάλου ηθοποιού, του Adrien Brody, που όσοι τον είχαν παρακολουθήσει στον ρόλο του περιθωριακού στο ανατρεπτικό Summer of Sam - Το Καλοκαιρι του Σαμ του Lee, ή ως ριψοκίνδυνο φωτο-ρεπόρτερ στο Harrison`s Flowers - Λουλουδια του Πολεμου του Chouraqui, σίγουρα δεν εξεπλάγησαν (όπως πολλοί άλλοι) από την επιλογή του για την κορυφαία τιμητική διάκριση που μπορεί να γνωρίσει ηθοποιός, το βραβείο α’ ανδρικού ρόλου της Αμερικάνικης ακαδημίας τεχνών. Ο Brody αναλαμβάνει την ταινία εξολοκλήρου στην πλάτη του, όπως κάνει ο ήρωας του δηλαδή, μεταφέροντας διαρκώς τούβλα για το ατελείωτο κτίσιμο τοίχων και κτιρίων προκειμένου να γλιτώσει την εκτέλεση, έχοντας συμμετοχή σε όλα τα πλάνα του φιλμ, από το πρώτο μέχρι και το τελευταίο δευτερόλεπτο. Και είναι αλήθεια πως η ψιλόλιγνη εκφραστική του μορφή και η ματιά που κοιτά χαμένη στο άπειρο, ισορροπώντας ανάμεσα στην ενοχή για την επιβίωση και τον φόβο για τον θάνατο, προκαλούν έντονα συναισθήματα στον θεατή.

Συμμετέχουν ακόμη ο Thomas Kretschmann (λίγο θυμίζει βέβαια τον αγνώριστο Δαμασκηνό στο Blade II) ως Λοχαγός Χόσενφελντ, μια ολιγόλεπτη αλλά αξιόλογη εμφάνιση για τον Γερμανό, ο Frank Finlay και η Maureen Lipman που υποδύονται τους γονείς του πιανίστα και η Emilia Fox σαν φίλη και αρωγός του Σπίλμαν στις δύσκολες στιγμές.



DVD– Σε ικανοποιητικά επίπεδα κινείται ο δίσκος που διανέμει στην χώρα μας η Prooptiki. Το μενού λιτό και ανέκφραστο δεν αποτελεί την ιδανική εισαγωγή σε μια τόσο σπουδαία ταινία, ενώ το δισκάκι φέρει την εικόνα της αφίσας του έργου με φόντο το πιάνο και το πηλίκιο του Γερμανού αξιωματικού.

EIKONA– Δίνεται σε αναμορφικό κάδρο widescreen, με εμφανή προβλήματα στις δύσκολες σκοτεινές σκηνές που ο έντονος κόκκος κάνει την εμφάνιση του. Μπορεί η κινηματογράφηση (του Pawel Edelman) να μην διαθέτει την ασπρόμαυρη αρτιότητα των συνεργατών του Spielberg, δέκα χρόνια πριν, όμως είναι και εδώ εξαιρετική, με χρώματα και λεπτομέρειες που προκαλούν τις αισθήσεις.

ΗΧΟΣ– Αν και η ηχητική μπάντα είναι πολύ καλή (Dolby Digital 5,1) με όμορφο διαχωρισμό των περιφερειακών ήχων και των διαλόγων, εντούτοις απουσιάζει για ακόμη μια φορά η επιλογή του Dts το οποίο δίνεται στις εκδόσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ένα γεγονός που προκαλεί μια μικρή απογοήτευση, για τον λόγω του ότι αποτελεί σημαντική απώλεια.

EXTRAS– Όπως και τα extras δεν είναι τα αρμόζοντα για μια παραγωγή τέτοιου βεληνεκούς. Μόνο το Trailer είναι διαθέσιμο, την ίδια στιγμή που η αμερικάνικη βερσιόν περιλαμβάνει making of και σημειώσεις από την παραγωγική διαδικασία.

Σε ότι αφορά στον Πιανιστα έχω μόνο καλά λόγια να πω. Πρόκειται για ένα σπαρακτικό δράμα, αριστουργηματικής αφήγησης, που είναι καταγεγραμμένη η κατάθεση ψυχής του Polanski, ενός σκηνοθέτη που η αξία του αμφισβητήθηκε όσο κανενός άλλου στην ιστορία του σινεμά. Και νομίζω πως πολλά σημεία του έργου, τοποθετημένα σε διαφορετικό τόπο ή χρόνο, ίσως δει κανείς στο πρόσωπο του κυνηγημένου καλλιτέχνη τη μορφή του ίδιου του δημιουργού.

Προτείνω να την δείτε και να την ξαναδείτε πολλές φορές, μαθαίνοντας κάθε φορά και κάτι καινούργιο τόσο για τον τρόπο κινηματογράφησης της, όσο και για την ιστορία του Ολοκαυτώματος που πολύ σωστά δεν εξαντλείται και δεν ξεχνιέται ποτέ από αυτούς που έμμεσα ή άμεσα το βίωσαν.

ΕΙΚΟΝΑ– (6/10)
ΗΧΟΣ– (7/10)
EXTRAS– (2/10)
The Pianist – (9/10)

Γιωργος Ζερβοπουλος

Βλέπετε τα πρώτα 4 σχόλια. Πατήστε εδώ για να εμφανιστούν όλα.

Αυτή τη στιγμή δεν είστε συνδεδεμένος. Συνδεθείτε ή κάντε εγγραφή για να σχολιάσετε.